Tímarit lögfræðinga - 01.12.2000, Blaðsíða 74
er verið munnleg eða skrifleg. Sönnunarbyrðin hvílir á neytanda, ef sanna þarf,
að tilkynnt hafi verið um afpöntun. Tilkynningin hefur réttaráhrif frá þeim tíma,
er hún kemur fram.
Ef tilkynning berst seljanda þjónustu, áður en verk er hafið, skal hann ekki
hefja verkið. Sé verk hafið, skal seljandi leggja það á hilluna, en honum ber þó
skylda til að inna af hendi þá vinnu, sem nauðsynleg er án tillits til afpöntunar.
Dæmi um slíkt er að taka niður verkpalla eða gera það, sem þarf til að koma í
veg fyrir, að sú vinna, sem unnin hefur verið, geti valdið tjóni.
Þótt ekki sé það tekið fram í ákvæðinu sjálfu, er gert ráð fyrir því, að neyt-
andi geti afpantað verk að hluta.
6.4.2 Uppgjör í tilefni afpöntunar
Seljanda þjónustu er samkvæmt 1. mgr. 36. gr. þjkpl. heimilt að krefjast
greiðslu fyrir þá vinnu, sem innt hefur verið af hendi, þótt neytandi afpanti
þjónustu hans. Einnig getur hann krafist greiðslu fyrir þá vinnu, sem nauð-
synlegt er að ljúka þrátt fyrir afpöntun. Fjárhæð endurgjalds ber að ákveða með
tilliti til heildarverðs fyrir þjónustuna og að öðru leyti með hliðsjón af 28. gr.
þjkpl. Markmið 1. mgr. 36. gr. er að gera seljanda fjárhagslega eins settan og
liafi samningur ekki verið gerður.
Seljandi getur samkvæmt 1. mgr. 36. gr. krafist greiðslu fyrir vinnu, sem
unnin hefur verið, eða nauðsynlegt er að vinna án tillits til afpöntunar neytanda.
Undir vinnu, sem hefur verið unnin, falla ráðstafanir, sem hún byggist á, t.d.
undirbúningsrannsóknir, uppsetning verkpalla o.s.frv. Greiðsla skal ákveðin á
grundvelli þess verðs, sem þjónustan í heild sinni átti að kosta og að öðru leyti
á grundvelli 28. gr. þjkpl. Ef samið hefur verið um ákveðið tímaverð eða verð
á ákveðna einingu, verður yfirleitt að taka mið af því. Ef aðilar hafa samið um
ákveðið verð fyrir verkið í heild, skal ákveða verð fyrir þá vinnu, sem unnin
hefur verið, með tilliti til hins upprunalega umsamda verðs, og athuga skal sér-
staklega, hvort verðið fyrir það, sem gert hefur verið, sé í samræmi við 28. gr.73
Seljandi getur auk þess, sem að framan greinir, krafist endurgreiðslu kostn-
aðar vegna þeirrar þjónustu, sem afpöntuð er. Undir þetta fellur kostnaður
vegna greiðslu launa og efnis, sem ekki nýtist. Skilyrði er, að það sé afpöntun
þjónustu, sem veldur því að greiða þarf þennan kostnað. Aðeins er hægt að
73 128. gr. þjkpl. kemur fram, að hafi ekki verið samið um verð fyrir keypta þjónustu, skal neytandi
greiða það verð, sem telja má sanngjamt með hliðsjón af því, hve vinnan er mikil og hvers eðlis
hún er. Hafi ekki verið samið um verð skal greiða það verð, sem telja má sanngjarnt. Ef seljandi
þjónustu hefur vísað til verðs í verðlistum, auglýsingum eða bæklingum, skal það lagt til
grundvallar. Sé samið um verk miðað við ákveðinn tímafjölda, eða verðið er ákveðið miðað við
efniseiningu, ræðst verðið af því, hversu margir tímar voru í raun unnir, eða hversu mikið efni var
notað.
Verðið skal samkvæmt 28. gr. ákveðið með hliðsjón af því, hve þjónustan er mikil og hvers eðlis
hún er. Verðið er þannig háð því, hver þjónustan er og hve mikið og vel er unnið. Við mat á því,
hvort efnismagn og tímafjöldi séu hæfileg, skal miða við, hvað yfirleitt tíðkast í greininni, þegar
sambærileg þjónusta er innt af hendi.
330