Tímarit lögfræðinga - 01.12.2000, Blaðsíða 105

9.3.3 Leigusamningar
I leigusamningum gildir, að leigutaki getur fengið leigusala dæmdan til þess
að veita sér aðgang að og umráð yfir leiguhúsnæði. Ef í ijós kemur, að leigutaki
hefur ekki fengið til umráða allt það húsnæði, sem leigusamningurinn gerir ráð
fyrir, getur leigutaki með sama hætti fengið leigusala dæmdan til þess að veita
sér aðgang að og umráð yfir því, sem á vantar, t.d. bílskúr eða geymslurými, ef
það hefur átt að fylgja með. Um rétt leigutaka til þess að krefjast úrbóta á
leiguhúsnæði ræðir í V. kafla hsll.129
9.3.4 Þjónustukaup
í 1. mgr. 11. gr. laga nr. 42/2000 um þjónustukaup kemur fram sú regla, að
sé seld þjónusta gölluð, getur neytandinn krafist þess, að seljandi hennar bæti
úr göllunum, nema það valdi seljandanum miklum kostnaði eða verulegu óhag-
ræði. I 2. mgr. segir, að eigi neytandi rétt til þess að krefjast úrbóta samkvæmt
þessu, og seljandi þjónustunnar bætir ekki úr galla innan hæfilegs frests, er
neytandanum heimilt að láta bæta úr gallanum á kostnað seljanda, enda sé unnt
að bæta úr án óhóflegs kostnaðar, og til frádráttar komi sú greiðsla, sem neyt-
anda ber að greiða, hefði seljandinn sjálfur bætt úr hinni seldu þjónustu, sbr. 12.
gr. laganna. Samkvæmt 3. mgr 11. gr. er neytandanum heimilt að halda eftir
greiðslu, þar til úrbætur hafa farið fram. Teljist galli óverulegur, getur neytand-
inn aðeins haldið eftir fjárhæð, sem nemur því sem kostar að bæta úr gallanum.
Ef seljandi bætir úr galla á þjónustu, sem hann hefur innt af hendi, er samkvæmt
12. gr. eingöngu heimilt að krefja neytanda um greiðslu fyrir þjónustu, sem
honum hefði borið að greiða, ef hún hefði í upphafi verið innt af hendi.
9.4 Réttur skuldara til úrbóta
9.4.1 Lausafjárkaup
9.4.1.1 Meginregla um rétt seljanda
Þótt kaupandi krefjist þess ekki, er seljanda heimilt að bæta á eigin kostnað
úr galla eða afhenda annan hlut, ef það er unnt án verulegs óhagræðis fyrir
kaupanda og án þeirrar áhættu, að kaupandi fái ekki bætt útgjöld sín hjá selj-
anda, sbr. 1. mgr. 36. gr. kpl.130 Ef seljandi spyr kaupanda, hvort hann samþykki
úrbætur eða nýja afhendingu, eða seljandi skýrir kaupanda frá því, að hann vilji
bæta úr eða alhenda annan hlut innan tiltekins tíma, og kaupandi svarar ekki án
ástæðulauss dráttar, getur seljandi gert nauðsynlegar ráðstafanir innan þess
tíma, sem nefndur var, sbr. 2. mgr. 36. gr. kpl. Seljandi getur samkvæmt 3. mgr.
ekki borið fyrir sig, að hann hafi ekki fengið tækifæri til úrbóta eða nýrrar
afhendingar, þegar kaupandinn hefur séð um að bæta úr gallanum, og það yrði
129 Sjá nánar Bernhard Gomard: Obliaationsret Almene emner, 1. hæfte. Naturalopfyldelse, bls.
60.
130 Um 36. gr. norsku kaupalaganna sjá John Egil Bergen og Stein Kognlicn: Kjópsloven,
kommentarutgave, bls. 216-219, og Erling Selvig: Kjppsrett til studiebruk, bls. 188-190.
361