Tímarit lögfræðinga - 01.12.2000, Síða 134

skoðunar innan ráðherranefndarinnar.66 Helsti styrkur nefndarinnar felst í því
að hún er skipuð fulltrúum stjómvalda allra aðildarríkja Evrópuráðsins og því
er mögulegt að beita þau ríki stjómmálalegum þrýstingi sem ekki grípa til
fullnægjandi ráðstafana í kjölfar dóms.
Mál Stran Greek Refineries gegn Grikklandi er eitt þekktasta dæmið um að
ráðherranefndin og aðildarríki Evrópuráðsins hafi beitt slíkum þrýstingi til að
knýja fram fullnustu dóms. Með dómi mannréttindadómstólsins var Grikkland
dæmt til að greiða um 30 milljónir dollara í bætur innan þriggja mánaða.67
Gríska ríkið kvaðst ekki geta staðið undir svo háum greiðslum vegna slæms
efnahagsástands og bauðst til að greiða upphæðina með afborgunum til ársins
2000 en án vaxta. A þessum tíma var verðbólga í Grikklandi um 10% og hún
hefði því étið upp 70-80% af höfuðstólnum. Afstaða ráðherranefndarinnar var
sú að að upphæð bótanna væri málinu óviðkomandi. Mannréttindadómstóllinn
hafði kveðið skýrt á um skyldu Grikklands til að greiða innan þriggja mánaða
og því bæri að fullnusta dóminn í samræmi við það.
Ráðherranefndin brást við þessu þrátefli með ályktun sem hvatti Grikkland
til að greiða bætumar án tafar.68 Alyktun ráðherranefndarinnar var fylgt eftir
með stjómmálalegum þrýstingi frá stjórnvöldum ýmissa aðildarríkja Evrópu-
ráðsins og með bréfi frá formanni ráðherranefndarinnar til utanríkisráðherra
Grikklands. I bréfi sínu lagði formaðurinn áherslu á að trúverðugleiki fulln-
ustukerfis mannréttindasáttmálans væri í veði ef ríki stæðu ekki við þær skuld-
bindingar sem þau hefðu gengist undir af frjálsum vilja. Málið gekk svo langt
að ráðherranefndin tók að ræða þann möguleika að vísa Grikklandi úr Evrópu-
ráðinu. I kjölfar þessa þrýstings og stuttu eftir að formaður ráðherranefndar-
innar sendi bréfið til grískra stjómvalda greiddi Grikkland brotaþolanum alla
upphæðina
Framkvæmd ráðherranefndarinnar í máli Stran Greek Refineries sýnir glögg-
lega þær aðferðir sem nefndin getur beitt til að knýja fram efndir. Málið sýnir
einnig hvemig sú skylda hvílir sameiginlega á herðum aðildamkja Evrópu-
ráðsins að bregðast við ef einn samningsaðili mannréttindasáttmálans stendur
ekki við skuldbindingar sínar.
Lengi vel var Stran Greek eina málið sinnar tegundar en nýlega hefur skapast
mjög erfið staða í ráðherranefndinni vegna nokkurra mála sem erfiðlega gengur
að fullnusta. Alvarlegasta málið á rætur sínar að rekja til Kýpurdeilunnar. í máli
Loizidou gegn Tyrklandi var Tyrkland dæmt hinn 28. júlí 1998 til greiðslu bóta
fyrir að takmarka aðgang frú Loizidou að eign sinni á norðurhluta Kýpur sem
66 í kjölfarið á máli Danmerkur, Noregs, Svíþjóðar og Hollands gegn herstjóminni í Grikklandi,
sjá skýrslu mannréttindanefndarinnar frá 1968, sem varðaði brot á velflestum ákvæðum mannrétt-
indasáttmálans, velti ráðherranefndin fyrir sér þeim möguleika að víkja Grikklandi úr Evrópuráð-
inu. Aður en kom til þess sagði Grikkland sig úr Evrópuráðinu.
67 Dómur mannréttindadómstólsins 9. desember 1994.
68 Sjá ályktun ráðherranefndarinnar DH (96) 251.
390