Tímarit Máls og menningar - 01.10.1976, Síða 29

Ferðadagbók
Astæðan til þess að ég fór niður í þessar dauðra grafir, 24 km á lengd
að mér var sagt, var sú, að ég vildi forvitnast um beinin, sem ég hélt
að þarna væri sneisafullt af í öllum vegglægjum, útskotum, hillum og
kompum; um þetta vildi ég forvitnast hvernig það væri saman sett í grind,
hvernig liðamót tengd, hve margir hryggjarliðirnir, hve mörg rifin, o.s.frv.,
hvort nokkur þessarra fornkristnu manna mundi jafn fríður í gröf sinni
sem herra Páll í steinkistunni í Skálholti. En ó vei, það var þá búið að
taka öll beinin burtu, fjarlægja þau eins og sagt er núna, ekki urmull eftir
af þessum beinum sem svo heilög eru að þar sem þau hafa legið í hart-
nær 2000 ár, má ekki hljóð heyrast sem úr mannsbarka kemur. Hver
gerði þennan grikk? Skyldi það hafa verið páfinn?
Þrátt fyrir helgi staðarins var ekki nokkur helgi innan í mér hvar
sem ég gáði meðan ég var að paufast sjúk og hrum um þessar ójöfnur
og studdi mig margt fólk, heldur var ég að hugsa um þann voða, sem
mæta mundi villtum manni í þessu svartamyrkri, þar sem aldrei sér
glætu af ljósi til að fara eftir, en gangarnir í þessu völundarhúsi 24 km
á lengd, og auðvelt að detta, en illt að standa uppréttur lengi án þess að
hrasa. Moldin er mjúk og það er engin leið að deyja af því að detta.
En sá sem villist í katakombu, hann á voðalega bágt. Fyrst hrópar hann
og kallar en enginn ansar; síðan hættir hann að geta kallað, sálin ókyrr-
ist, hvað heilagur sem staðurinn er og hve trúaður maðurinn; samt verður
hann myrkfælinn, angistin bugar hann, hann sofnar ekki fyrir hræðslu,
ærist, tryllist, deyr.
Svona hefði farið fyrir mér ef enginn hefði verið til að passa mig,
því þá hefði ég álpast út í myrkrið og aldrei fundist; helgi staðarins
hefði ekki gagnað mér neitt, enginn hefði saknað mín, einsömul hefði
ég mátt heyja mitt stríð . . .
Sixtusarkapella
í nærfellt sextíu ár hafði ég þreyð að fá að sjá Sixtusarkapellu, því
ég hélt að málverkin í henni gerðu flest önnur málverk að engu og er
þó ýmislegt til sem lítandi er við. Stundum varð þessi þrá vond, eins
og þrá er alltaf, því ég hélt að ég hefði farið á mis við eitthvað sem
ekki mátti fara á mis við. Tímar liðu fram, óralangir, og aldrei fékk
ég að sjá inn í hús þetta svo frægt að ekki eru önnur hús frægari.
Góður maður gaf mér myndir af myndum þessum, hálfilla prent-
235