Skírnir - 01.01.1861, Blaðsíða 58

60
FRÉTTIR.
Sviþjóð og Noregr.
Noregr i&gjald þess. Hvort þab stendr skráb í örlaga bók Svía, ab
konúngr þeirra skuli verba yfirkonúngr Norbrlanda, er enn óvitaí), en
hitt er vonanda, aÖ öld Stjrbjarnar sterka og Karls konúngs Gustavs
sé nú liðin, og ekki fari svo framvegis, sem einatt hefir verib
híngaí til, ab ymsir hafa átt högg í annars garb.
22. Mai var stórþíngi Nor&manna slitib. Á því gjöröust yms
nýmæli, en sumum v'ar hrundið. þaö var fellt, ab þíngib skyldi
koma saman hvert ár í stab þess sem lög standa til. þ>ab var
og fellt, ab flytja þjó&bánkann frá Ni&arósi til Kristjaníu. Á
þíngi Norbmanna eru margir góbir menn, en allir ljúka upp einum
munni þar um a& próf. Schweigaard sé mestr þínghöldr í hvívetnaj
og afbragb landsmanna sinna í öllum allsherjarmálum, hygginn mabr
og lögfastr. Á þíngi eru margir bændr. þíngbragr allr er fast-
legr og alvarlegr, ekki svo glæsilegr sem hann er frjálsmannlegr
og svipríkr, þingmælgi lítil og or&askvak, en fá orb og gegn, helzt af
bændum. Hver sem í þíngsalinn kemr fær vir&íngu og þokka á
lagasetníngu Nor&manna. þó meiri hluti þíngmanna sé bændr,
þá sýnir þó þíngib lofsvert örlæti vib allsherjar málefni. Til vega-
bóta um landib hefir þab þetta ár veitt 540,000 sp. Noregr er
af náttúrunni hálfu verri yfirfer&ar en ísland. Velmegun Norb-
manna, sí&an þeir komust undan Dönum, er mjög a& þakka vegabót-
um, sem á&r vóru engar. Gufuskip eru nú um öll vötn, og brautir
ruddar yfir fjöll og urbir. Til búnabarskóla og ýtora búskapar efna
veitti þíngib 30,000 spes. Til vísinda og mentunar stofnana hefir
þíngib veitt fé: 8,000 sp. til alþý&uskóla og ýmsra vísindalegra
fyrirtækja, og 2,000 sp. til fer&a erlendis handa námfúsum vísinda-
mönnum. 500 sp. á ári til a& gefa út hi& norska bréfasafn (Dipl.
Norv.) sem þeir Unger og Lange nú í mörg ár hafa unnib a&.
Til a& gefa út rit, er skýra Noregs sögu, 1050 sp.; af þessum pen-
íngum er me&al annars kostub útgáfa Flateyjarbókar, sem Nor&ma&r
(Unger) og Islendíngr (Gu&brandr) gefa út jöfnum höndum. Prof.
Munch, sem nú er í Róm og hefir veri& á þri&ja ár, fékk enn
a& nýju 3,800 sp. Háskóla sinn prý&a Nor&menn sem bezt. Á
þenna hátt eiga þeir nú eptir ein 50 ár blómlegan vísindastofn,
og margir vísindamenn þeirra eru kunnir erlendis af lærdómi sínum.
Bókhla&a háskólans er allau&ug. Vi& fornfræ&i sína og Nor&r-