Skírnir - 01.01.1861, Blaðsíða 108
110
FRÉTTIK.
Ámerikn.
andi mentunar vorrar heimsálfu blæs á þá. Mannvirki Banda-
manna eru dæmafá, aí> ryhja lönd og byggja, og setja sér lög.
Vestr um haf sækir grúi manna á hverju ári. Af þjó&verjum
einum eru í Ameriku um 5 mill. manna. Menn fara úr landi af
þrem sökum: stjórnar e&r trúar ófrelsi e&r fátækt. I Nor&rálfunni
er fátækum opt öll björg bönnu&, því jör&in er dýr, en daglaun
lítil. í Ameríku eru há daglaun, eu ódýr jör&. Frjósemi lands-
ins er og mikil, en löndin fást a& kalla ókeypis. Ain Missisippi,
sem er allra áa mest, og rennr su&r eptir mi&ri álfunni, svo og
hi& mikla belti af vötnum a& nor&an, eru lífæ&ar landsins, og færa
verzlun og au& inn í lönd, sem annars væri vegalaus og órudd.
Me& byssu og öxi og plóg sínurn fer landnámsma&r um markir og
villistiga, me& öxinni fellir hann trén og ry&r mörkina, me& byss-
unni fellir hann óarga dýr og ver líf sitt fyrir villimönnum, me&
plógnum gjörir hann akr úr rjó&rinu sem hann hefir rudt í mörk-
inni. Hér er því sjón sögu ríkari, a& þrótt manna hefir ekki
hnignaÖ sí&an í fornöld, og ma&rinn er samr og jafn, en því betr
staddr nú, sem nú er mentanin margfalt meiri en þá var. Ef
menn því vilja sjá kosti og drengskap Bandamanna, þá er hann
ekki a& finua svo í allsherjar stjórnarlífi þeirra e&r á þíngum,
heldr í landnámum þeirra og landsbygö, í því efni eru þeir fyrir-
mynd allra þjó&a, í hinn fyrra til varú&ar ö&rum mönnum, að
for&ast landstjórnar víti þeirra, flokkadráttu og ójöfnuÖ, en nema
dugnaö þeirra og karlmennsku.
Nú sí&an bandaríkin deildust í tvennt, þá er vant a& sjá hvernig
þessu rei&ir af. þa& er líklegt, að Englar og Nor&rálfumenn líti
ekki ógjarna, a& Bandamönnum komi nokkur hnekkir, því þeir
halda nú í fullu tré og hefla ekki segl sín fyrir neinum, svo þeir
eru nú or&nir ofrefli Nor&rálfumanna. Ef svo færi, sem ekki er
örvænt, a& almenn styrjöld risi upp í hinum gamla heimi, og Banda-
menn léki me&an lausum hala og ætti um eugar kúlur a& kemba
heima, þá er hætt við, a& þeir mundi nota sér nauðir hinna til
a& sölsa undir sig lönd, og auka vald sitt, sem á&r er æriö og
ekki má aukast, ef veraldarfri&rinn á a& haldast; þa& getr því
vel veri& rá& hamíngjunnar, a& þessi ský dregr yfir Bandaríkin
einmitt um þessar mundir, svo aö hver hafi nú nóg a& vinna aö