Skírnir - 01.08.1912, Blaðsíða 14
206
Jörgen Pétor Havatein. •
amtmaður við og gerði hinar ítrustu ráðstafanir til að
verja Norðurland. Tók hann þegar merkustu bændur
nyrðra til ráða með sér, og skipaði síðan nefnd manna
til umráða og aðstoðar í þessu efni. Var þegar gerður
maður suður af hendi nefndarinnar haustið 1856 til að
rannsaka sýkina og komast fyrir hið sanna um upptök
hennar og útbreiðslu. Sömuleiðis skipaði amtmaður itar-
legar fjárskoðanir í öllum hreppum í Hunavatnssýslu og
vægðarlausan niðurskurð á þeim kindum öllum þegar í
stað, er nokkur grunsemdarmerki sæust á. Brugðust
Norðlendingar mjög vel við þessu. Voru gerðar fjórar
skoðanir alls á fénu um veturinn. En amtmaður sá það
brátt, að varnir og varúðarreglur voru eigi einhlítar til
að hefta þennan vágest, nema því að eins að samtök væri
hafin um land alt í því skyni. Ritaði hann þvi um vet-
urinn amtmanninum í Vesturamtinu, Páli Melsteð, og eins
stiftamtmanni, og fór þess á leit, að skorið væri niður
alt fé í þeim sveitum, er næst lágu Norðurlandi með fjár-
samgöngur, en hét aftur í móti liðveizlu sinni til að mæla
með því, að Norðlendingar gæfu og seldu aftur fé með góðu
verði í þær sveitir, sem skæru þannig niður sauðpening
sinn til að afstýra sýkinni. Jafnframt skrifaði hann
stjórnardeildinni í Kaupmannahöfn og fór fram á, að hið
ítrasta væri gert til þess að verja samgöngum á afréttun-
um milli Suðurlands og Norður- og Vesturlands, og að
bráðabyrgðartilskipun væri gefin út, er skipaði að skera
niður alt kláðasjúkt fé, svo framarlega sem sýkin héldi
áfram að geisa í Suðurumdæminu.
Ekki tóku hinir amtmennirnir liðlega undir niður-
skurðaruppástunguna. Svaraði stiftamtmaður því, að búið
væri að uppræta kláðann þar syðra, en Melsteð amtmað-
ur kvað kláðann eflaust læknandi og vildi því eigi skera
niður. En Havstein amtmaður lét eigi staðar numið við
þetta, heidur ritaði um hæl aftur og stefndi hinum amt-
mönnunum til fundar við sig um vorið til að ræða um
varnir gegn útbreiðsiu sýkinnar að sumri komandi. Kvaddi
hann til ferðar með sér fjóra bændur sinn úr hverri sýsl-