Skírnir - 01.08.1912, Blaðsíða 56
246
Ur ferðasögu.
mikla fyrirtæki sem hefir kostað svo mikið af kvölum,
blóði og tárum, ætli að mishepnast. Þeir sem halda að
þessi mikli heimur og þessi litla, en í okkar augum þó
svo óendanlega stóra jörð, og alt sem á henni er og hrærist,
sé svona rétt út i bláinn, og ekki búi þar neitt meira undir,
en í fljótu bragði virðist, þeir skilja auðvitað ekki hvað
eg á við. En eg vona að geta útlistað það betur seinna,
og held áfram að segja frá enska þinginu.
Frjálslyndi eða frjálslyndari flokkurinn var kominn
að völdum þegar hér segir frá, og vill sá flokkur m. a.
losa skólana svolítið undan yfirráðum kirkju og klerklegs
anda, og halda svolítið í hemilinn á herkostnaði, en verja
aftur fénu til mannfélagsumbóta. Er hinn vitri og hugprúði
Lloyd George þar fremstur í flokki. Nærri 700 miljónum er
varið til énska flotans árlega, og er það býsna mikið fé. En
ihaldsmenn halda því fram, að þetta sé of lítið, og ætt-
jörðinni sé hætta búin ef ekki sé betur að verið, og slá
yfirleitt á strengi þessarar forntízku föðurlandsástar, sem
er mest sambland af elsku fyrirfólksins á sínum eignum
og yfirráðum og svo heimsku gagnvart útlendingum og
hatri á þeim. Og svo eru auðvitað einhverstaðar þessir
stórauðugu námu- og verksmiðjueigendur, sem mest græða
á því, að skipin séu bygð. En mér virðist ættjarðarástin
ekki stefna rétt, fyr en hún miðar að því, að gera hverja
þjóð eins og að einni ætt, þar sem hver styður annan til
þess að verða það, sem hann getur bezt orðið. Og þar
gætu Islendingar verið öðrum þjóðum til fyrirmyndar, og
verða vónandi þegar þeim vex vit, því að þeir mega þjóð
heita fremur en nokkur önnur þjóð, eru náskyldari hverir
öðrum, og meðalgreindin meiri; eða að minsta kosti leyn-
ist meiri greind með þeim. En leynist því miður oft svo,
að það er varla eða ekki hægt að finna hana.
Þenna dag sem eg hlýddi þarna á urhræður, leiddu
einkum saman hesta sína, Wyndham, sem eg nefndi áð-
án, og einhver úr flotamálastjórninni, mig; minnir það
væri Mc Kenna, og horfðust í augu af engúm vinahug;
báðir 'eru ræðusnillingar, og þó einkum Wyndham; það