Skírnir - 01.08.1912, Blaðsíða 12

204
Jörgen Pétur Havstein.
stjórnardeildinni íslenzku (Rentukammerinu), og var það1
einnig að sumu leyti góður undirbúningsskóli undir em-
bætti8störfin síðar meir.
Hinn 25. apríl 1845 var honum veitt Norðurmúla-
sýsla. Settist hann þá að á Ketilsstöðum á Völlum og
bjó þar síðan í fimm ár meðan hann var sýslumaður
eystra. Kunni hann þar vel við sig, enda eru Fljótsdal-
urinn og Fljótsdalshérað fallegar sveitir og búsælar. Komst
hann skjótt í mikið álit lyrir dugnað sinn og embættis-
framkvæmdir bæði hjá landsmönnum og hjá stjórninni;
kaus hún hann meðal annars til að sitja í landbúnaðar-
og skattanefndinni 1845. En þó lét hann fyrst að marki
til sín taka eftir að honum var veitt amtmannsembættið
í Norður- og Austuramtinu 16. maí 1850. Fluttist hann
sama ár að Möðruvöllum í Hörgárdal, hinu forna höfð-
ingja- og amtmannssetri. Veitti hann síðan amtmanns-
embættinu forstöðu í full 20 ár með hinum mesta dugn-
aði og skörungsskap. Komst hann þar í starf og verka-
hring, er vel var við hans hæfi, og sýndi þá þegar, að
hann var borinn höfðingi og leiðtogi; var hann áhuga-
mikill og kappsamur, og dugði þá jafnan bezt, er mest á.
reyndi.
III.
Þess var eigi langt að bíða eftir að Pétur Havstein
tók við amtmannsvöldum, að á reyndi ötulleik hans,
dugnað og skörungsskap. Voru og amtmenn þá að sumu
leyti betur settir um frainkvæmdir allar og ráðstafanir i
umdæmum sínum, en síðar varð, og voru að jafnaði látnir
talsvert sjálfráðari, enda voru þeir og þar af leiðandi tals-
vert áhrifameiri. Stiftamtmenn voru þá jafnan danskir
og ókunnir að mestu högum og háttum landsmanna, og
stjórnardeildin í Kaupmannahöfn var eigi stórum betur
farin í því efni, þótt islenzkir menn að vísu veittu henni
forstöðu, því samgöngur voru þá býsna strjálar og erfitt
að fá nægar skýrslur í fljótu bragði. Af þessu leiddi, að