Skírnir - 01.08.1912, Blaðsíða 19

Jörgen Pétnr Havstein.
209
hann hafði heilsu og krafta til. Algerður niðurskurður á
•öllu sjúku og grunuðu fé og öruggar samgönguvarnir
milli héraðanna var það einasta, sem hann taldi óbrigðult,
eins og þá var komið, og vildi skylda menn með vald-
boði til að framfylgja þessu, ef eigi fengist góðfúslega.
Sunnlendingar voru flestir á nokkuð annari skoðun í
þessu máli, og þar á meðal stiftamtmaður, en sjálfsagt
mun það hafa nokkru um valdið, að niðurskurðurinn lenti
enn sem komið var á þeim einura, ef taka skyldi til þess
•örþrifaráðs. Það er auðvitað ofurskiljanlegt, að öllum
þorra manna blæddi í augum að strádrepa niður i einu
vetfangi allan sauðfénað í einum þrem sýslum, og þætti
það til of mikils ætlast, að þeir fórnuðu sér svo gersam-
lega fyrir hag landsins í heild sinni, eða hinna fjórðung-
anna þriggja. Höfðu þeir og fyrir sér orð læknanna, bæði
Hjaltalíns landlæknis og Teits Finnbogasonar dýralæknis,
að vel mætti stemma stigu fyrir kláðanum með lækningum.
En bæði var þessum lækningatilraunum slælega framfylgt,
og í öðru lagi virtist sýkin taka sig upp aftur jafnharðan
á fé því, er talið var læknað, svo alt sýndist árangurs-
laust eða árangurslítið. Mjög gekk það og misjafnlega að
fá menn til að hlýðnast fyrirskipunum yfirvaldanna í
þessu efni. Jafnvel stiftamtmanni sjálfuro tókst eigi að
fá Seltirninga til að hlýðnast sér um að reka féð saman
til böðunar í laugunum við Reykjavík, og mátti þá geta
sér í vonirnar, hversu fara mundi í hinum fjarlægari hér-
uðum. Samt sem áður þótti stiftamtmanni ráðlegast að
leggja til, að lækningum væri fram haldið i Suðuramtinu
og að féð væri að eins baðað í kláðalegi, áður það væri
rekið á fjöll um vorið.
Havstein amtmaður hélt fram gagnstæðri skoðun, sem
áður segir, og taldi lækningar eigi að eins ónógar, heldur
jafnvel skaðlegar eins og hér væri ástatt, er eigi væri
unt að halda fénu sóttkvíuðu og hafa nógu strangar
gætur á, að öllum boðum væri framfylgt í því efni. Nið-
urskurðurinn einn væri einhlítur. Taldi hann það minni
hnekkir fyrir velmegun landsins, þótt skorið væri niður
14