Gefn - 01.07.1871, Blaðsíða 65

67
Boeckh1) að það sé — éwéa óSol, níu vegir, en hann tók
það aptur síðan. Kruse2) ber saman eistn. ökhama, rauður
og padda, pa, paja, pottur, járnpottur o. s. fr. Bergmann3)
segir það muni hafa hljóðað á »skytisku« vech-saman-vai-
hus, á »gotnesku« veg-samn-veihs — hek-sam-paios, og í
því liggi þannig »helgur vegur« eða ípa\ ódol á grisku. Með
»skytisku« meinar B. arisk mál en ekki túransk, og ekkert
mál sér, því »Sk\’tar« merkja ekki fremur eina þjóð sér held-
ur en »Hyperborei« — í vech-samau-vaihus er líka allt
eins »gotneskur« hljómur og í veg-samn-veihs. Georgii4)
minnir á að smekkur fyrir miklum steypuverkum hafi enn
við haldist á Bússlandi, svo sem t. a. m. klukkan í Ivan-
turninum í Kreml í Moská, 400,000 punda að þýngd, og hún
var stevpt úr kopar sem safnað var til úr öllu ríkinu, eins
og Exampaeus var steyptur úr örvar-oddum. |>essi heiska
lind, xpýjVTj mxprj, heldur Eichwald 5) að merki jarðbik (nafta,
petroleum), og menn hafa tilfært um það staði úr fornum
höfundum 6), sem að minnsta kosti tala um hrákað vatn, þó
ekki nefni þeir jarðbik; Levasseur minnir á saltsjó og á þá
’) Corp. Inscr. Graec. II. 111. (sb. Herod. ed. Báhr. Ed. 2.)
2) TJrgesch. des esthn. Vkst. p. 283.
3) Chants de Sól. p. 182.
4) Alte Geographie II. 291.
6) Alte Geogr. des Casp. M. p. 297.
6) t. a. m. Ov. Pont. III. 1. 17. Metam. XV. 28B-87. Sumir
sögðu frá lind svo skarpri eða dýi að fuglar köfnuðu á flugi
þar yfir (dý Heraklesar í Sarmatíu, Sotion 22. Antig. Caryst.
de mirah. 452 [167J). Ammianus (23, 6) segir og frá dýi nálægt
Tígris þar sem jarðbik velli upp og kafni þar öll dýr og menn.
Aþekkar sögur frá norðurheimi eru og hjáAethicusi og annars
hafa lengi gengið sögur um beisk vötn í Asíu, og mörg slík
phænomena fylgja jarðeldum, bæðidaun og fýla (sb. Asie centr.
2, 139); þetta hefir sumpart mythiska, sumpart physiska þýð-
íngu, sem her er ekki rúm fyrir. \Sb. líka Athenaeus 2, 6.
Vitruv. 8, 3. Eustath. ad Dion. Perieg. 1143). Sumt af þessu
er nefnt í Tzschucke’s útg. af. Pomp. Mela.