Gefn - 01.07.1871, Blaðsíða 79
81
»Noregr«, því annars héti þeir »Noregsmenn«; en »Nors-
menn« ef þeir væri nefndir af Nor; »norskr« er .ýngra orð,
sem beinlínis er myndað af »Nor«, að eg held (en ekki fyrir
»norðskr« =-- »nyrðskr«, sem víst ekki er til), og þetta orð
gerir hvorki til né frá. f>að rit, sem kallað er »Pundinn
Noregr«, segir frá elsta landnámi Noregs af Pinnaþjóðum,
og ætt Nors er finnsk, þó nöfnin sé með »norrænum« blæ.
Jakob Grimm fann raunar að |>órr væri samandregið ór
Donar, af því hann vildi leiða sem flest af gotnesku og þýsku;
en enginn getur sannað að J>órr ekki fullt eins vel megi
leiðast af finnskum málum. Kirgísar kalla herra »tura«,
Tur-cae (Tyrkir) merkir herra: Wogular og Ostjakar kalla
æðsta guð sinn Torom og Torym (og segja hann sé í sól
og túngli; hátíð hans heitir Jelbola1 *); Tschuwaschar nefna
æðsta guð sinn Tur, Tora, Finnaþórr heitir Ukko-Taran, og
eins og ekkert þarf að vera ólíklegt að jól og jólnar felist í
Jelbola, eins geta þessi goðanöfn veriö [>órs nöfn, hversu mjög
sem goðafræði Eddu annars mismunar frá Finnatrú. Toram er
stormui á vogulisku, en tormi á finnsku, stormur á íslendsku og
norrænum málum og má heimfærast til sanskr. tr og str4).
þórr er stormguð allt eins og þrumuguð: þegar Ólafur Trygg-
vason sókti Rauð hiun ramma heim, þá vakti þórr ógurlegan
storm og »þeytti skeggraustina« (Pms. I, 303); en af því
J>órr er þrumuguð og regnguð, þá er hann líka frjósemisguð
og í Egilssögu (c. 58) er hann kallaður »landáss« o: sá guð
sem lætur landið frjóvgast og farsælast, og þannig er hann
»árguð« eins og Freyr. J>orri kemur saman við J>ór og
getur bæði verið lengt eða uppnefnt J>órs nafn, og líka
komið af þessum finnsku orðum sem fyrr voru nefnd3). Ætt
1) Muller, der ugr. Yolksst. I, 172. 238.
') Eistir kalla sinn þrumuguð Turris og Thara, sem líklega er
komið af „þórr“, og er því ekki að marka.
3) porri = þorra-mánuður er líklega allt annað; það er afþverra-
þorrinn, því þá þverr veturinn; enfornmenn slengdu þessu saman.
6