Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Side 106

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Side 106
106 fað er því ætlun vor, að með 150 manns hafi mátt verja virk- ið gegn ofrefli liðs, og auðvitað er, að aðsóknarliðið hefir hlotið að vera miklum mun fleira enn varnarliðið. Hafi liðsmunr eigi verið mjög mikill, hefir, ef til vill, mátt komast af með færra varnarlið, einkum ef umsátin hefir farið fram á þeim tíma, þegar nótt er björt, þvíað þá hefði mátt hafa vörðuna þunnskipaðri í kring, enn hafa aftr meira lið til vara til að senda þangað sem mest á lá. Borgarvirki hefir lengi verið ráðgáta fyrir fornfrœðingana, og vér búumst eigi við, að vér getim ráðið þá gátu betr enn aðrir. f»að er vist, að einhvern tíma í sögu landsins hafa menn borizt á banaspjót í kringum þenna klett, sem nú gnæfir til himins í einu hinu blómlegasta héraði landsins yfir friðsamar sveitir. Enn eng- in af fornsögum vorum frœðir oss um, nær þetta hafi verið. Munn- mælasögurnar hafa reynt að bœta upp það, sem í sögurnar vantar. Sumar af þessum munnmælasögum segja, að Finnbogi hinn rammi hafi hafzt við i virkinu í deilum sínum við Yatnsdœli, enn þau munnmæli geta eigi verið gömul, sakir þess að hvorki er þess getið í Finn- boga sögu né Vatnsdœlu, og má af því ráða, að höfundar þeirra sagna hafi eigi þektþessi munnmæli. Aðrar munnmælasögur eigna Barða Guðmundarsyni í Ásbjarnarnesi virkið, og virðast þær hafa meira til síns máls, þvíað bæði má sanna, að munnmæli þessi eru æfagömul, og þar að auki vitna þau til einnar af hinum merkustu íslendingasögum, enn það er Heiðarvígasaga, þar sem þau segja, að þar hafi verið sagt frá þvf, að Barði hafi haft setu í virkinu eftir Heiðarvígin. Munnmælasögur þessar eru eldri enn Páll Vida- lín (fœddr 1667, dó 1727). Hann talar um Borgarvirki í „Skýringum yfir fornyrði lögbókar“ Reykjavík 1854 undir orðinu „Virki“ (625. bls.). Minnist hann þar á munnmælasögurnar um virkið, og er svo að sjá, sem hann hafi alls eigi þekt nein munnmæli, sem eignuðu Finn- boga ramma virkið; að minsta kosti minnist hann ekki á það einu orði. Aftr á móti hefir hann þekt munnmælin um Barða, og með því að Páll er hin elzta heimild, sem vér höfum um þetta efni, og orð hans þar að auki í sjálfu sér eru merkileg, þá skulum vér til- fœra þau orðrétt. Hann segir á stað þeim, er fyrr var getið: „Segja svo traditiones, að Barði Guðmundsson í Ásbjarnarnesi hafi það (o: virkið) gjöra látið fyrir væntanlegum ófriði Borgfirða, síðan hann hafði hefnt Halls bróður síns, og skuli þar frá sagt í Heiðarvíga- sögu. Barði setti varðmenn til í tveim stöðum, annan á þ>óreyjar- núpi, ef Borgfirðir riði Tvídœgru, annan á Rauðanúp, hvort sem þeir riði Arnarvatnsheiði eða ofan í Víðidal; skyldu varðmenn í þessum stöðum vita kynda. Svo fór sem hann sagði, að Borgfirðir kómu (hvorn veginn er eigi getið); gekk Barði þá í virkið og fylgdarmenn hans, enn Borgfirðir settust um það, sóttu að nokkr- um sinnum og fengu ei aðgjört; ætluðu þá að svelta virkismenn,
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.