Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1964, Blaðsíða 108

110
ÁRBÓK t'ORNLÉIFAFÉLAGSINS
verið gerðar svona rækilega úr einni steinaröð, svo að hvergi vott-
ar fyrir steini ofan á steini. Satt að segja kemur þetta helzt svo
fyrir sjónir sem þarna hafi aldrei neinir veggir verið, heldur hafi
þessir steinar verið lagðir á jörðina og raðað eins og verið væri að
marka fyrir einhvers konar húsum. Manni dettur í hug leikur
barna — eða jafnvel fullorðinna, því að sumir steinanna eru ekki
barna meðfæri, þótt flestir séu þeir fremur smáir. Ég hef að vísu
ekki á takteinum viðhlítandi skýringu, get þó tekið undir þá tilgátu,
sem Gísli bóndi Brynjólfsson á Lundi varpaði fram, að ef til vill
hafi verið þarna stöðull eða kvíaból, en fulla ástæðu tel ég til að
gjalda varhuga við þessum minjum sem raunverulegum húsatóft-
um á þessu stigi máls. Ég neita því ekki, að þær geti verið það, en
rétt er að hafa í liuga framvegis, hvort aðrar minjar annars stað-
ar í landinu gætu gefið einhverjar bendingar, sem leiddu örugg-
lega til rétts skilnings á þessu fyrirbrigði. Skal þessu varpað hér
fram öðrum mönnum til íhugunar og athugunar, þegar tækifæri
gefst.
SUMMARY
Remarks on the house ruins at Lundur.
This paper deals with the interpretation of a group of house ruins at Lundur,
Borgarfjarðarsýsla, in Southwest-Iceland. In 1884 Sigurður Vigfússon had already
carried out a hasty excavation of the site. He was convinced that he had before
him the remnants of a hof, a temple from the pagan period, a supposition based
on a vague local tradition.
The ruins were re-excavated by J. Voionmaa in 1939. This time the excavation
was very efficiently carried out and the ground plan of the houses came to light in
great detail. Two oblong houses are placed end to end as shown on Voionmaa’s
plan on p. 105. They were thought to be „farm-houses proper”, the actual
living-quarters of a farmer and his household.
The present author, however, maintains that these ruins represent a cowshed
(a byre) and a barn respectively, dating probably from the Middle Ages. For
comparison a striking case is shown on p. 108, the ground plan of a byre and
barn at Gröf in öræfi, Southeast-Iceland, a farm devastated in 1362. So striking
is the similarity in fact that there cannot be any doubt as to the correctness of
this identification of the Lundur houses. The author points out in addition that the
situation of the houses on the edge of a steep hill makes it almost impossible to
identify them as actual farm-houses, whereas outhouses might very normally be
situated that way.