Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1966, Blaðsíða 74

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1966, Blaðsíða 74
74 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS Dálkssyni, þá er klaustur var sett í Hítardal, um 1169 (Isl. fornr. III, LXXXIV), og ætti þá kirkjugarðurinn að Völlum að hafa verið graf- inn fyrir þann tíma. Hér er um hreina helgisögn að ræða, en þar fyrir má það vera sannleiki, að garðurinn hafi verið grafinn og það atriði einmitt tekið fram til þess að gefa helgisögninni trúleikasvip. Grettis saga lýsir greftran Grettis og llluga svo: „Skeggi sonur Gamla, en mágur Þórodds drápustúfs, en systursonur Grettis, fór norður til Skagafjarðar með atgangi Þorvalds Ásgeirssonar og Is- leifs, mágs hans, er síðan var byskup í Skálaholti, og samþykki alls almúga og fekk sér skip og fór til Drangeyjar að sækja lík þeirra bræ'ðra, Grettis og Illuga, og færðu út til Reykja á Reykjaströnd og grófu þar at kirkju; og það til marks að Grettir liggur þar, að um daga Sturlunga, er kirkja var færð að Reykjum, voru grafin upp bein Grettis, og þótti þeim geysistór og þó mikil. Bein Illuga voru grafin síðan fyrir norðan kirkju, en höfuð Grettis var grafið heima að Bjargi að kirkju“ (ísl. fornr. VII, 269—270). Hér er það lagt í vald almúgans að veita skógarmanni kirkjuleg, sem í kristinna laga þætti er aðeins á valdi biskups. Hugsazt getur, að svo hafi verið fyrir samþykkt þáttarins, en trúlegra er, að það hafi alltaf verið á valdi kirkjunnar einnar. Ennfremur er þáð tor- kennilegt, að hauskúpa Grettis, ein beina þeirra bræðra, er grafin að Bjargi. Bein eru ekki það erfið í flutningi, að ekki hefði mátt flytja þau öll, ef ástæða hefur þótt til, að þau hvíldu frekar að Bjargi en Reykjum. Svo virðist sem höfundi sögunnar hafi verið kunnar sagnir um það, að höfuð Grettis, eitt beina þeirra bræðra, hvíli að Bjargi og hann hafi ennfremur þekkt örnefnið Grettisþúfa á Stóra- sandi. Upp úr þessu ver'ður svo til hjá honum sagan um hið sérkenni- lega flakk með höfuð Grettis. Þorbjörn öngull hafði höfuð Grettis með sér úr Drangey og geymdi það í salti yfir veturinn heima hjá sér í Grettisbúri í Viðvík; síðan reiðir hann höfuðið í Miðfjörð og setur það niður á stofugólfið að Bjargi fyrir Ásdísi móður Grettis. En er Þorbirni tekst ekki að heyja féránsdóm eftir Illuga, tekur hann höfúð Grettis og ætlar nú að hafa það með sér til Alþingis, en á leiðinni til þings er hann talinn á að gera það ekki, og grefur hann þá höfuðið í sandþúfu eina, Grettisþúfu. Síðan segir ekki af höfðinu, fyrr en kirkjugarðurinn á Reykjum er grafinn, um daga Sturlunga, þá er það grafið aftur að Bjargi, en hin beinin að Reykjum. Þess er hvergi getið, að höfuðið hafi verið flutt úr Grettisþúfu, og raunar heldur ekki sagt um önnur bein Grettis hvar þau voru grafin að nýju, aðeins teki'ð fram, að bein Illuga voru grafin fyrir norðan
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.