Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1991, Síða 37

UM ROKKA
41
59. Ibid., bls. 334.
60. Ibid., bls. 334-335.
61. Ibid., bls. 335.
62. lbid., bls. 336.
63. Ibid., bls. 336-337.
64. Loc. cit.
65. Ibid., bls. 341; engin nánari deili eru sögð á Guðmundi þessum.
66. Loc. cit.
67. S[kúli] M[agnússon] (1785), bls. 158; og B[aldvin] Elinarsson], „Stutt og Einfaldt yfirlit
yfir Bjargrædisvegina á Islandi bædi á fyrri og seinni tímum. Annar kapítuli um gard-
yrkjuna," Ármann á Alþingi, III (Kaupmannahöfn, 1831), bls. 98; sbr. Þorkell Jóhannesson
(1943), bls. 471 og 477.
68. Ibid., bls. 477-478.
69. Sjá infra, 75. tilvitnun.
70. Jón Jónsson, bls. 206. Sjá einnig Þórður Thoroddi, „Om den Islandske Klæde Fabriqve,"
í Lýður Björnsson (útg.), Þættir um Innréttingarnar og Reykjavík (Reykjavík, 1974 b), bls.
18-34.
71. Ibid., bls. 20-22; sbr. Jón Jónsson, bls. 206, neðanmáls. I sömu heimildum kemur fram að
vefstólar voru samtals 13, 9 dúkstólar og 4 klæðastólar, en aðeins 4-5 voru í notkun; 6 af
dúkstólunum voru taldir svo til ónothæfir og 1 klæðastóllinn ónýtur.
72. Klemens Jónsson, Saga Reykjavíkur, 1-11 (Reykjavík, 1929), I, bls. 96; einnig voru þar þá 15
vefstólar og ýmis tóvinnuáhöld önnur.
73. Loc. cit.
74. Jón Espólín, íslands Árbækr {sögu-formi, XI (Kaupmannahöfn, 1854), bls. 99; sbr. Jón Jónsson,
bls. 211, 3. neðanmálsgrein.
75. lbid., bls. 211. Um Innréttingarnar og endalok þeirra segir Þorkell Jóhannesson (1952)
meðal annars bls. 44: „Ullarvinnslan, sem mest áherzla var lögð á, átti í vök að verjast
og olli því bæði hömlur þær sem á verzluninni voru, og svo hráefnaskortur vegna fjár-
sýkinnar. Arið 1764 voru iðnaðarstofnanirnar sameinaðar rekstri Almenna verzlunar-
félagsins, sem afrækti þær mjög;" urðu stofnanirnar konungseign árið 1779, og „loks
voru seinustu reitur þeirra seldar, ásamt öðrum eignum konungsverzlunarinnar síðari,
er einokuninni var aflétt 1787." Um endalok Innréttinganna segir Klemens Jónsson, I,
bls. 96, að síðustu vinnureikningar verksmiðjunnar sem honum var kunnugt um hafi
verið frá 1799; en Lýður Björnsson, „Ágrip af sögu Innréttinganna," Reykjavík í 1100 ár.
Safn til sögu Reykjavíkur. Miscellanea Reyciavicensia (Reykjavík, 1974 a), bls. 136, segir
„líklegast, að rekstri þeirra ]þ. e. Innréttinganna] hafi verið hætt á árunum 1802-1803,
líklega á fyrri hluta ársins 1803."
76. [Þorsteinn Pétursson], Sjálfsævisaga síra Þorsteins Péturssonar á Staðarbakka. Haraldur Sig-
urðsson bjó til prentunar. (Reykjavík, 1947), bls. 205,9 og 428. (Ævisagan er prentuð, með
samræmdri stafsetningu, eftir eiginhandarriti Þorsteins, Lbs. JS 207,4to, sem mun skrifað
á árunum 1775-1780 skv. skrá yfir orðtekin handrit hjá Oröabók Háskóla Islands.)
77. lbid., bls. 205.
78. Loc. cit.
79. Loc. cit.
80. Ibid., bls. 205-206.
81. Ibid., bls. 206. Ymislegt fleira athyglisvert er í þessari heimild varðandi tóvinnu.
82. Bogi Benediktsson, Æfi=agrip Fedganna: Jóns Peturssonar, Benedikts Jónssonar, Boga Bene-
diktssonar og Benedikts Bogasonar (Videyar klaustri, 1823), bls. 47, 48 og 63, 51. neðanmáls-
grein. S[kúli] Mlagnússon] (1785), bls. 159; Páll Eggert Ólason, Islenzkar æviskrár, 1-V
[skammstafað ÍÆ hér á eftir] (Reykjavík, 1948-1952), 1, bls. 283-284; Lýður Björnsson,
„Vinnudeilur á 18. öld," Reykjavík. Miðstöð pjóðlífs. Safn til sögu Reykjavíkur. Misccllanea