Aldamót - 01.01.1894, Síða 18
18
sig og firrir sig lífi. Eða þau tala um þá kúgun,
sem á sjer syo víða stað i heiminum, og eymdina,
sem af henni ris. Eða þau lýsa hinum miklu verk-
föllum og hryðjuverkunum, sem opt eru þeim sam-
fara, og örbirgðinni og skortinum, er myndaði or-
sökina til þeirra og of opt margfaldast vegna þeirra.
Eða þau segja frá tilraunum anarkistanna til að
sprengja í lopt upp konungshallir, þingsali og leik-
hús, þar sem urmull af fólki er saman kominn.
Þessar og aðrar eins frjettir leggja dagblöðin lang-
mesta rækt við, og aldrei finnst þeim, að þau leysi
ætlunarverk sitt eins vel og rækilega af hendi, eins
og þegar þeim tekst að ná í langar og nákvæmar
lýsingar af einhverju þessu.
Hið innra einkenni allra þessara hryðjuverka
er sársaukinn, sem liggur á bak við þau. Hann er
þar í einhverri af hinum ótal myndum sínum. Það
er hann, sem hefur þetta óskiljanlega aðdráttarafl
fyrir hugi leseudanna. Það vita dagblöðin og færa
sjer það i nyt.
Ef vjer gætum að hinum æðri bókmenntum
vorra tíma, munum vjer komast að svipaðri niður-
stöðu. Það er sársauki mannlegs hjarta, sem skáldin
nú á dögum í alveg sjerstökum skilningi hafa gjört
að yrkisefni sínu um langan tíma. Það er ekki
gleðin, ánægjan, fögnuðurinn yfir lífinu, sem verið
er að lýsa, þvert á móti ber svo lítið á þessu í
mannlífsmyndum nútíðarskáldanna, eins og það
hefði engan rjett á sjer, — væri alls eigi til. En
vjer erum leiddir inn á sjúkrahús, þar sem allir
sjúklingarnir virðast sár-aumir, en enginn læknir
nje læknislyf við hendina til að bæta úr böli þeirra.
Hin skerandi kvöl, sem nútíðarskáldunum virðist