Aldamót - 01.01.1894, Side 54
54
sterkasta einingarinnar band. Maðurinn má að
minnsta kosti ekki án dýranna vera. Og dýrin
mega naumast án mannsins vera. Jeg hefi áður
leitazt við að gjöra grein fyrir sambandinu milli
mannanna, er gjörir þá að eiuni heild, einum líkama,
svo þegar einn limurinn líður, líða allir. Jeg vil
hjer ganga einu feti lengra og segja: Allt það, sem
lífsanda dregur, mennirnir og dýraríkið, myndar að
nokkru leyti eina heild, einn líkama. Hvað yrði
um dýrin, sem eru í þjónustu og vernd mannanna,
ef mennirnir dæju? Og hvað yrði urn oss mennina,
ef dýrin dæju? Mundu ekki öll dýr jarðarinnar
smám saman deyja út, ef mennirnir hættu að vera
til?
Vegna syndarinnar varð maðurinn sársaukans
barn. Og hann dró dýraríkið með sjer niður í
sársaukann. Sá, sem því trúir, að synd eins manns
hafi haft það í för með sjer, að allt mannkynið varð
syndinni og sársaukanum undirorpið, — og það er
æðimargt, sem bendir til þess, að svo kunni að hafa
verið — hann á heldur eigi svo örðugt með að trúa
því, að skepnan öll sje vegna mannsins bundin á-
nauð forgengilegleikans, tengd við manninn eins og
hún er hinum nánustu böndum. Jörðin rjetti mann-
inum upphafiega sjálíkrafa allt viðurværi hans,
uppfyllti viljug alla þörf hans. Eptir syndafallið fór
hún að bera þyrna og þistla og gefa honum með
krepptum knefum það, sem hann þarf á að halda.
Hinu upprunalega samræmi náttúrunnar var raskað,
— stríð og barátta kom í stað friðarins. Maðurinn
hafði verið guði óhlýðinn. Náttúran varð manninum
óhlýðin. Maðurinu flúði skapara sinn. Dýrið flúði
manninn, herra sinn. Samvizka mannsins varð vond;