Aldamót - 01.01.1894, Blaðsíða 92
92
En jeg fæ ekki sjeð, að stórt meira vit sje f
þvi aðsegja, að allt þetta með sannleikann sje ekk-
ert nema »7iumbug«, vegna þess, að einn kalli þetta
sannleik og annar kalli hitt sannleik, o. s. frv. Jeg
get naumast imyndað mjer, að nokkur alvarlegr
maðr, sem hugsar sig ögn um og gáir að sjer, muni
álíta þetta, að menn eru ósáttir um það, hvað sann-
leikr sje, nokkra sönnun fyrir fyrir þvi, að enginn
sannleikr sje til, sem skylda mannsins við sjálfan
sig sje að finna og eignast. — Jeg veit, að það er
mjög eðlilegt, þótt mönnum finnist þetta auka erfið-
leikana á því að finna sannleikann, og menn freist-
ist til að gefast upp og leggja árar i bát. Það er
ekkert nema mannlegur breyzkleiki. En hins vegar
væri það óeðlilegt, ef sannleikann mætti eignast
baráttulaust og án nokkurrar sjálfsafneitunar. Það
er engum vafa bundið, að ef eitthvað er kallað
sannleikr, sem hægt er að eignast baráttulaust og
án sjálfsafneitunar, þá er sá sannleikr um leið
brennimerktr sem svikavara1. En þar sem bar-
átta er, þar er freisting — freisting til að gefast upp.
En að gefast upp, vegna þess, að eitthvað kostar
baráttu, er mannleysislegt, ekki sízt þá, þegar um
það er að ræða, sem helgast er allra hluta. Það er
ekki að eins mannleysislegt, að gefast þá upp. Það
er meira. Það er glœpr á móti manni sjálfum, á
móti þvi belgasta, sem í eðli voru er, sem er sann-
leiksþörfin hjá oss. Það getr því ekki verið nein
frágangssök að leita sannleikans af þeirri ástæðu,
1) Sannleiki- sá, sem Únitararnir hjá oss kalla að þeir
haíi að bjóða, heíir einmitt á sér þetta merki. Það er hægt.
að eignast hann alveg baráttulaust.