Aldamót - 01.01.1894, Page 94

94
eptir brjósti móðurinnar, sem það aldrei finnr fjrr
en móðirin sjálf gefr því það. En allar tilraunirn-
ar, allt fálmið, er þó ljós vottr hinnar sterku þarf-
ar, sem lifir hið innra hjá manninum. Þótt valið
væri úr hinum ýmsu kerfum, hið bezta tekið úr hin-
um mörgu tilraunum, úr öllu því, sem maðrinn
hafði leitazt við að fullnægja með þörf hjarta
sfns, seðja með hungr sitt, svala með þorsta sínum,
þá kom það þó brátt í Ijós, að eiginlega fullnægði
það ekki, saddi ekki nje svalaði. Þörfin kallaði ept-
ir öðru svari, eptir annars konar sannleik. Og
eins og hin brennandi þörf mannshjartans lýsti sjer
hjer, eins lýsti sjerþaðlíka, að til er eitthvað ósjálf-
rátt hjá manninum, honum meðfætt, sem segir til,
hvort það eða það sje sannleikrinn, þegar hann er
búinn að reyna það sjálfr. Jeg ætla að biðja til-
heyrendr mina að minnast þess, að jeg segi: Þeg-
ar Tiann hefir sjálfr reynt það, persónulega reynt
það.
Þessi þörf mannshjartans, sem á hefir verið
minnzt, lýsir sjer ekki að eins í tilraunum heim-
spekinganna og öðru, sem drepið hefir verið á,
heldr einnig, og hvað sterkast, í hinum mörgu trú-
arbrögðum heimsins. Og að hún sje almenn, sje
þörf mannshjartans, en ekki að eins þörf nokkurra,
sést bezt á þvi, að engin þjóð eða þjóðflokkr hefir
fundizt, sem er trúarbragðalaus1. Af þessu er auð-
sætt, að þörf sú, sem um er að ræða, er ekki að
eins þörf vitundarinnar, þörfin á að vita um Guð,
heldr líka þörf hjartans. Jeg get kallað það lifs-
1) Smbr. Tiele’s Kortfattet Religionshistorie ved
prof. Frants Buhl, bls. 6. 7.