Aldamót - 01.01.1894, Page 99

99
Guði« (ð'sioc Xoyoj), er leitt geti manninn til full
komins sannleika. Og Seneca, heimspekingrinn
rómverski, er sagt hefir svo margt fagrt orð um
dyggðina, virðist hafa fundið til þess, að dyggðina
vantaði traustan og fastan grundvöll (fundamentum
grave et immobile).1 Já, það er víst, að þótt þörfin
sje sönnun fyrir því, að sannleikrinn sje til, þá gefr
hún ekki sannleikann. En hún þekkir sannleikann,
kannast við hann sem sinn, þegar sannleikrinn
kemr og fœr að fullnœgja henni.
Þótt nú sannleiksþörfin sje almenn, sje í sann-
leika mannleg þörf, sem Guð hefir gefið manninum
til vitnisburðar um sjálfan sig, verðum vjer samt
varir við það, að á henni ber ekki æfinlega eins,
hvorki á öllum tímum nje hjá öllum mönnum. Fer
það eptir hinu andlega ástandi hvers tíma og hvers
einstaklings. Á þeim tímum, þegar hið andlega líf
mannanna er sem allra sjúkast, dofnar yfir þörfinni
og er eins og hún hverfi. Mönnum stendr þá eins
og á sama um Guð; eða þeir hafa óbeit á honum.
Eins fer fyrir einstaklingnum. Þegar alvöruleysið,
gjálífið, galgopaskaprinn, flysjungslætin eða þá odd-
borgaraháttrinn skipar öndvegið í hinu andlega lífi
hans, fer honum að verða sama um Guð; eða hann
fær óbeit á honum. Það fer alveg eins fyrir mann-
inum líkamlega, þegar hann sýkist og fær mikinn
blóðhita. Hann hefir enga lyst á mat og fær óbeit
á matnum. Þegar tilsvarandi veiki er hlaupin í hið
andlega líf mannsins og orðin mögnuð, er orðin að
delirium, að reglulegusta óráði, eins og einatt kemr
1) Sjá den œldste kirkelige ApologU af Dr.
Krogh-Tanning, bls. 27. og 74.
7*