Morgunblaðið - 10.05.2001, Side 8

FRÉTTIR
8 FIMMTUDAGUR 10. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Þið eruð farnir að skyggja á sólina mína.
HJÁ embætti ríkislögreglustjóra
stendur yfir úrvinnsla gagna, sem
hafa borist frá lögreglustjórum
landsins um þær skrár sem haldnar
eru á vegum lögregluembættanna í
þágu löggæslu og innihalda persónu-
tengdar upplýsingar. Tilkynningar
bárust frá öllum lögregluembættum
landsins um allar lögregluskrár sem
haldnar eru.
Um er að ræða einkaskrár lög-
regluembætta landsins. Eru þar á
meðal skrár yfir sektarinnheimtu og
einstaklinga sem birt hefur verið
ákæra í viðkomandi embætti. Enn-
fremur bárust tilkynningar um
skrár yfir þekkta brotamenn í til-
teknum embættum og skrár sem
geyma upplýsingar um ökumenn
sem sviptir hafa verið ökuréttindum,
svo dæmi séu tekin.
Eftir er nokkurra vikna vinna við
gagnaúrvinnsluna og verða allar
skrár tilkynntar til Persónuverndar
fyrir 30. júní. Ríkislögreglustjóri fór
þess á leit við lögreglustjórana að
þeir tilgreindu eðli og tilgang
skránna, hvaða upplýsingar væri að
finna í þeim, hverjir hefðu aðgang að
þeim eða einstökum hlutum þeirra,
hverjum væri miðlað upplýsingum
úr þeim og hver annaðist og bæri
ábyrgð á vinnslu þeirra.
Starfsmenn ríkislögreglustjóra
vinna nú við að gera nákvæma lýs-
ingu á lögregluskránum til að meta
hverjar þeirra ríkislögreglustjóri
geti heimilað.
Ríkislögreglustjóri óskaði eftir
umræddum upplýsingum frá lög-
reglustjórunum á grundvelli nýrrar
reglugerðar um meðferð persónu-
upplýsinga hjá lögreglu þar sem m.a.
er kveðið á um að ríkislögreglustjór-
inn skuli tilkynna Persónuvernd um
þær skrár sem hann heldur og um
þær skrár sem hann hefur heimilað
lögreglustjórum að halda.
Persónutengdar upplýsingar lögreglu
Gagnaúrvinnsla
stendur yfir
Álfasala SÁÁ
Mikilvæg
tekjulind SÁÁ
Á MORGUN hefstsala Álfsins, semSÁÁ stendur fyrir.
Álfurinn verður einnig
seldur um helgina. Þórar-
inn Tyrfingsson læknir var
spurður hvert væri um-
fang sölunnar núna?
„Álfasalan tekur til alls
landsins og mikið af fólki
tekur þátt í þessari sölu.
Hún þjappar okkur tals-
vert saman SÁÁ-mönnum.
Okkur er yfirleitt tekið vel
og við höfum selt mikið af
Álfinum og höfum haft af
þessu talsverðar tekjur.“
– Er mjög mikilvægt að
selja þennan Álf vel?
„Já, það er mjög mikil-
vægt. Það eru margir sem
átta sig ekki á að SÁÁ er
ekki ríkisfyrirtæki og við
höfum í gegnum árin lagt þessari
baráttu lið með peningum sem við
höfum fengið frá almenningir, fyr-
ir utan það að við höfum fengið
margt ódýrara fyrir velvilja fyr-
irtækja og annarra. Ef við hefðum
ekki haft svona sjálfsaflafé þá
væri starf okkur miklu minna í
sniðum. Nú borgum við 50 þúsund
krónur með hverjum sjúklingi
sem hingað kemur. Reyndar borg-
um við tæpar 100 milljónir króna
bara með meðferðarstarfinu og er
þá ekki talað um forvarnarstarf-
ið.“
– Rekið þið líka forvarnarstarf
að einhverju ráði?
„Já, við höfum haft sérstaka
forvarnardeild sem við stofnuðum
fyrir nokkrum árum. Við höfum
lagt til þessarar forvarnardeildar
beinharða peninga fyrir utan allt
það sem starfsfólk okkar vinnur,
bæði þeir sem eru í meðferð og
þeir sem eru í forsvari fyrir sam-
tökin.“
– Hvað eru margir í samtökun-
um?
„Þeir sem hafa verið skráðir
félagar og styrktaraðilar í gegn-
um árin hafa verið tíu til tuttugu
þúsund manns, núna líklega um
fjórtán þúsund. Það eru því tals-
verðir peningar sem þetta fólk
lætur af hendi rakna, það eru um
tvö þúsund krónur sem hver hefur
borgað, það vantar því ekki að al-
menningur hafi styrkt okkur –
enda veitir ekki af.“
– Er róðurinn að þyngjast?
„Vandamálið er öðruvísi í dag,
hefur breyst talsvert mikið. Það
sem einkennir þetta starf í dag
eru örvandi vímuefni, þ.e. amfet-
amín, kókaín og/eða E-pilla, eitt-
hvað af þessu eða allt í bland. Um
30% af okkar skjólstæðingum mis-
nota þessi efni eða eru háðir þeim.
Það færist í vöxt að fólk sprauti
vímuefnum í æð og þetta virðist
leggjast með mestum
þunga á unga karl-
menn, á milli tvítugs og
þrítugs. Við erum að sjá
mikla aukningu á kóka-
ínneyslu fyrir utan
aukningu á notkun E-
pillu. Í fyrra sáum við í
fyrsta skipti reglulega
neytendur á E-pillu.
Vandinn er orðinn þannig að ef
eitthvað væri, þyrfti að lengja
meðferðina núna, þetta fólk er
miklu veikara en fólkið sem ég var
að fást við fyrir tíu árum.“
– Fer áfengisbölið minnkandi
að sama skapi?
„Nei, svo er ekki. Við fáum
ennþá menn sem einungis nota
áfengi, það eru um 800 manns sem
fá þá greiningu að vera „hreinir
alkahólistar“, þeir geta verið á öll-
um aldri, en meðalaldur þeirra er
mun hærri en hinna. Við fáum
reyndar líka unglinga og ungt fólk
sem bara notar áfengi en er illa
haldið af áfengissýki. Mér finnst
það leiðinlegt hvað búið er að
tengja áfengisneyslu mikið
íþróttaiðkun, þ.e. fótbolta og
handbolta. Ég frétti af því að seld-
ur var bjór á síðustu úrslitaleikj-
um handbolta. Svo var ég staddur
í Bandaríkjunum og var að horfa á
úrslitaleiki í kröfubolta. Ég gat
ekki betur séð en þeir væru þar á
dúndrandi bjórfylliríi og bjór var
seldur í íþróttahöllinni. Þetta er
því alþjóðleg markaðssetning.“
– Hverjir taka þátt í álfasölunni
um helgina?
„Það hefur sýnt sig hjá okkur að
þeir eru langduglegastir sem á
einhvern hátt eru tengdir okkur,
það hefur því að mestu verið SÁÁ-
fólk sem sér um söluna. Þeir sem
selja eru endilega ekki sjálfir fíkl-
ar, sumir þeirra eru aðstandend-
ur, svo sem börn alkóhólista og
fleiri.“
– Hvernig ganga samskipti heil-
brigðisyfirvalda og SÁÁ núna?
„Það hefur ekki farið framhjá
landsmönnum að það hefur verið
mikið umrót í heilbrigðismálum og
stjórnunarvandamál komið upp. Í
því umróti öllu hafa ágætlega
gengið samskipti okkar
við heilbrigðistyfirvöld
– en þó er ekki því að
leyna að á síðustu fjár-
lögum fengum við
minni peninga heldur
en við höfðum gert ráð
fyrir, menn geta kallað
það ýmsum nöfnum,
niðurskurð eða annað.
En það varð til þess að við urðum
að grípa til mjög alvarlegra að-
gerða hér. Við urðum að hætta að
gera hér rannsóknir sem við höf-
um gert árum saman, svo sem að
skima fyrir eyðni, lifrarbólgu og
kynsjúkdóminum klamidíu.
Auk þess er fyrirhugað að loka
Staðarfelli um óákveðinn tíma frá
1. júlí.
Þess ber að geta að við erum í
viðræðum við heilbrigðisráðu-
neytið og ég veit að menn eru að
reyna að leita leiða til þess að lag-
færa þetta.“
Þórarinn Tyrfingsson

Þórarinn Tyrfingsson fæddist
í Reykjavík 1947. Hann tók stúd-
entspróf 1967 frá Menntaskól-
anum í Reykjavík og embættis-
próf í læknisfræði 1974. Hann
varð héraðslæknir í Hvamms-
tangahéraði 1976 og var þar við
störf þar til lok árs 1978. Hann
hóf störf hjá SÁÁ í mars 1979 og
hefur starfað þar síðan, hann er
yfirlæknir þar. Þórarinn er
kvæntur Hildi Guðnýju Björns-
dóttur kennara og eiga þau fimm
börn, auk þess á Þórarinn tvö
börn önnur. Barnabörnin eru
orðin sjö.
Vegna fjár-
skorts er
fyrirhugað að
loka Stað-
arfelli frá
1. júlí
ÞRÓUNARSJÓÐUR leikskóla hef-
ur veitt níu styrki til leikskóla. Alls
bárust 18 umsóknir og var saman-
lögð upphæð þeirra u.þ.b. 12 millj-
ónir.
Til ráðstöfunar voru hins vegar
þrjár milljónir króna samkvæmt
fjárlögum. Þriggja manna úthlutun-
arnefnd lagði mat á umsóknir og
gerði tillögu til menntamálaráðu-
neytisins um styrkveitingu. Í nefnd-
inni eru fulltrúar frá Kennarahá-
skóla Íslands, Félagi leikskóla-
kennara og menntamálaráðuneyt-
inu.
Leikskólarnir sem fengu styrki
eru Arnarsmári í Kópavogi, Álfa-
borg á Svalbarðsströnd, Foldakot í
Reykjavík, Funaborg í Reykjavík,
Fagrabrekka í Kópavogi, Hlíð í Mos-
fellsbæ, Pálmholt á Akureyri, Víði-
vellir í Hafnarfirði og Sunnuból,
Síðuseli á Akureyri.
Styrkirnir eru á bilinu 250–500
þúsund hver en hæsta styrkinn fékk
Sunnuból fyrir verkefnið lífsleikni í
leikskóla.
Níu styrkir úr
þróunarsjóði
leikskóla