Réttur - 01.02.1925, Blaðsíða 3

Rjeltur
5
þjóðanna eftir varanlegum friði verður æ dýpri og hreinni,
og stjórnarvöldin finna, að henni verður að fullnægja;
alþjóðafriðurinn er dýpsta og heitasta þráin, sem gagn-
tekur þjóðirnar eftir hin ógurlegu bróðurmorð og hörm-
ungar styrjaldarinnar. Því ber nú vel að rannsaka, hvort
Locarno-samningurinn myndar traustan grundvöll að slík-
um friði.
Samningsaðiljar lrafa einkum haft það fyrir augum, að
hindra að slíkt stríð, sem hið síðasta, geti endurtekið sig.
Peir hafa gengið út frá því, að deilan um Elsass-Loth-
ringen væri ein aðalástæðan til þess, og fengið Pjóðverja
nú til að lofa því hátíðlega, að fara aldrei með stríð á
hendur Frökkum til að vinna það land aftur. Fulltrúar
Pjóðverja hafa gengist undir það heit.
Þá er þess að gæta, hvort trygging sje fyrir því, að
samningur þessi verði haldinn af Þjóðverja hálfu. Hann
var samþyktur í ríkisþinginu með tæpum 2/3 hluta at-
kvæða. Fulltrúar þriðja hluta þjóðarinnar voru honum
andstæðir. Það voru Kommúnistar og Þjóðernissinnar.
Þessir flokkar telja sig því engan veginn siðferðilega
bundna við samninginn, og skyldu þeir ná völdunum,
yrði hann í þeirra augum aðeins pappírsmiði, er tæta
bæri sundur.
Versalafriðurinn byrjaði með því, að hneppa Þýskaland
í óbærilega fjötra, Lundúnasamningurinn setti það undir
eftirlit bandamannastjórnanna og einkum auðmagns Banda-
ríkjanna. Hefir nú Locarno-samningurinn að einhverju
Ieyti bætt hag Þýskalands, losað um fjötrana, látið Þjóð-
verja ná rjetti sínum? Svo virðist því eigi varið. Til-
slakanir á Versalafriðnum eða Lundúnasamningum koma
alls ekki til greina; Locarno-samningurinn ljettir engri
gjaldabyrði af Þjóðverjum. Það eina, sem með honum
vinst, er, að miðflokkarnir í landinu skuldbinda sig til að
viðurkenna eilíflega rjett Frakka til Elsass-Lothringen, þó
að íbúar þess Iandshluta hafi aldrei fengið að greiða at-
kvæðj um það sjálfir samkvæmt sjálfsákvörðunarrjettinum.