Réttur - 01.02.1925, Page 63
Við arineld heimilisins.
Kafli úr skólauppsagnarræðu.
. . . . þá kem jeg að því atriðinu, sem í mínum augum er
alvarlegast af öllu, og tvísýnast um umbætur á, en það eru
heimilin sjálf, eða réttara s agt bæjarbragurinn, menningar-
stigið, sem við erum að komast á hér í höfuðstað Norðurlands,
eins og öðrum bæjum á þessu landi.
þeir eru að verða ískyggilega margir, foreldramir, sem
verða að játa það, að þeir annaðhvort ráði ekkert við bömin
sín, eða hafi engan tima til að sinna þeirra andlegu kröfum. Og
þó eru hinir líklega ekki færri, sem lítð eða ekkert þekkja
sálarástand bamanna, vita lítið yfir hverju þau búa, eða hvað
í þeim býr. þegar svo til slcólastarfanna kemur, verður það
oft og einatt að ráðast, hvort barninu tekst sjálfu að skapa
sjer nokkurn hugmyndaheim úr þeim efnivið, sem skólinn
’.eggur til, eða hvort þau berast áfram eins og rekald fyrir
straumi — úr einni lexíunni i aðra, án þess að nokkur and-
legur undirstraumur tengi saman þessa sundurlausu fróðleiks-
mola, sem námsbækumar hafa að bjóða. J»að finst sjálfsagt
mörgum, að það sje skólans verk að kenna barninu að vinsa
úr þau verðmæti, sem námsefnið hefir að geyma. þetta gera
skólarnir, að sjálfsögðu, en aldrei nema að nokkru leyti. það
er alveg ómögulegt fyrir kennarann, hversu vel sem hann er
starfi sinu vaxinn, að geta vitað um öll þau vandamál, sem
kunna að rísa upp í hverri einustu barnssál við skólagönguna.
það er svo margt, sem getur laðast fram hjá baminu, þegar
mild móðurhönd strýkur um vangann, svo mörgu hægt að hvísla
við oyrað, þegar ljúfur faðir lyftir baminu sínu á knje sjer.
5