Réttur - 01.02.1925, Blaðsíða 56

58
Rjetiur
alveg að öllu leyti. Pað gengur því í áttina til fullkominnar
jafnaðarstefnu á Rússiandi. En til að fræðast um ástandið í
Rússlandi að öðru leyti, er best í.ð leita til skýrslna þeirra, er
verklýðssendinefndir þær, sem þangað hafa farið á síðasta ári,
hafa gefið út.
Sjálfstæðisbarátta Egipta.
1922 vakti það athygli mikla víðast hvar uin lönd, að
Englendingar hefðu gefið Egiptutn frelsi það, er þeir svo
lengi höfðu þráð og barist fyrir. Síðan hefir mönnum verið
æði óljóst, hvað fram hefir verið að fara í Egiptalandi. Skal
því hjer reynt að bregða nokkru Ijósi yfir það.
Að nafninu til var Egiptum gefin stjórnarskrá 1922 og
áttu nú að taka við völdum í iandinu sínu sjálfir, að af-
stöðnum kosningum. En mörg voru þó þau vandamál, er
Englendingar höfðu ekki viljað fá þeim til úrlausnar. Var það
einkum þrent, er þeir vildu tryggja umráð sín yfir, hvernig
sem á stæði um sjálfstæði Egipta. Pað var fyrst og frenist
að hafa völdin yfir Suez-skurðinum, þessari afar-fjölförnu versl-
unarleið. í öðru lagi vildu þeir ráða Sudan, sem þá stóð
undir sameiginlegu eftirliti ensk-egipiskrar nefndar. Attu enskir
bómullarræktendur þar mikilla hagsmuna að gæta. í þriðja
lagi vildu þeir helst halda við völdum ensku embættismann-
anna í Egiptalandi og Sudan, sem sátu þar í bestu embætt-
unum og fóru með mest völd.
Rað varð nú hlutverk hinnar nýju stjórnar, er mynduð var
eftir kosningarnar 1922, að semja við Englendinga. Sá, sem
varð forsætisráðherra, hjet Zaglul Pasha og var foringi þjóð-
ernissinna. Hafði sá flokkur fengið yfirgnæfandi meiri hluta
við kosningarnar. En Zaglul var engan veginn eins harður
í horn að taka við Englendinga og búist hafði verið við.
Hins vegar beitti hann hörku mikilli við verkamenn í borg-
unum, bannaði fjelagsskap þeirra, bældi niður blöð þeirra,
ofsótti verkfallsmenn og hnepti meðlimi Kommúnistaflokksins
í varðhald. Leiddi þetta framferði hans tii þess, að flokkur
hans klofnaði. Rótti róttækum þjóðernissinnum hann of væg-