Réttur - 01.02.1925, Blaðsíða 71

Béttur
73
gjöld, sem A þá eru lögð, greiðast óbeinlínis af öllum gjaldend-
um landsins með launabótum til emb.m. þess vegna dansa þeir
í kringum kjötpottinn með efnaðri stéttunum. það þykir „fínni“
félagsskapur. Sjaldan hcfir það komið jafnskýrt í ljós og á
þessu ári, hversu gjöldum til bæjarsjóðs er létt af eigendum
og umráðamönnum arðgefandi eigna og velt yfir á bök hinna
vinnandi stétta og opinberra starfsmanna. það er einkennilegt
ef þeim aðförum verður ekki mótmælt með kröftugri uppreisn
og andmælum fyr en varir.
Stjórnarvöldum hinna ráðandi stétta í Reykjavík hefir líka
tekist að velta nokkru af gjaldabyrði bæjarfélagsins á gjald-
endur annara liéraða, eins og sýnt hefir verið. þess má vænta,
að eigi líði á löngu, að íbúar þeirra héraða risi einhuga gegn
þessu. þær tvær andstæður, sem hér mætast og eiga hlut að
máli, annarsvegar dreifðir framleiðendur og verkamenn i sveit-
um og sjávarþorpum, en hinsvegar Reykjavíkurvaldið með hags-
muni vissra stétta fyrir augum, hljóta að lieyja úrslitabar-
áttu sína fyr en varir, og veltur því á miklu fyrir hinar dreifðu
sveitir að glöggva vel vörður og veðurmerki á því sviði. —
Hér hefir verið bent A nokkra kostnaðarliði, sem Reykjavíkur-
bær leggur á aðra landsmenn, og hefir þau áhrif að verðlagið
innan lands er óhæfilega hátt í samanburði við verð á aðflutt-
um vörum. Húsaleigan og hin fjölmenna milliliðastétt eru óþörf-
ustu og dýrustu liðirnir. þvi hærri og ósanngjarnari sem þeir
eru þess hærra verður kaup verkamanna og starfsmanna rík-
isins. það væri fróðlegt að vita hve margir lifa á húsaleigu-
tekjunum og verslunarálagningu í Reykjavík. Væri það rann-
sakaö, mundi sannast að meirih. þeirra manna eru eigi aðeins
ómagar á þjóðarbúinu, heldur blóðsugur, sem hafa skapað sér
aðstöðu til þess að safna fé og okra á fjármunum, með því
að lána út peninga gegn margföldum vöxtum. Engar aðrar
stéttir hér á landi hafa slík skilyrði til fjársöfnunar nú á tím-
um og þessir fjárplógsmenn í höfuðstaðnum. — Núverandi
skipulag skatta- og bæjarmálefna hefir trygt þeim þessa að-
stöðu, eins og áður er getið. Gleggsta sönnun í þessu efni er hin
síðasta útsvarsniðurjöfnunarskrá Rvíkur. Samkvæmt henni
ber starfsmannastéttin — verkamenn og þeir sem laun taka —