Réttur - 01.02.1925, Side 60

62
Rjetiur
Það væri í hæsta lagi með því að reyna að sprengja þá
hreyfingu, að þeim tækist að hindra, að upprísi frjálst og
sja'lfstætt Kína, alþýðuríki, sem stæði hlið við hlið með ráð-
stjórnarlýðveldunum með stórveldunum.
Tyrkland hafa Bretar átt bágt með. Orsökin hefir verið
sú, að þeir hafa ágirnst hið steinolíuauðga land Mosul. Nú
hafa þeir fengið því framgengt, að Pjóðabandalagið úrskurð-
aði þetta land þeim til yfirráða. Var það gert undireins og
stórveldin í Locarrio höfðu bundist þeim samningum sín á
milli, að örugt væri, að ekki hlytist stríð út af því, að Bretar
tækju Mosul. En áður höfðu Frakkar verið Tyrkjum hlið-
hollir og stutt þá í stríðinu gegn Grikkjum, er þá var teflt
fram aF Bretum. En innan 3ja vikna fiá því að Locarno-
samningarnir voru undirritaðir, úrskurðaði Þjóðabandalagið
Bretum Mosul, og Tyrkir urðu að beygja sig. Síðan munu
Bretar hafa ætlað að blíðka þá og rjett að þeim bróðurhönd
eftir löðrunginn. Chamberlain fór nefnilega að tala um samn-
inga við Tyrkland. En Tyrkir munu ekki vera á því, að láta
fara með sig sem Þjóðverja og hafa nú bundist samningum
við Rússa um, að ráða ekki hvor á aðra og standa saman,
ef á þá væri ráðist. »Locarno-samningum« verður aðeins
framkomið við undirokaðar þjóðir.
En þetta stjórnkænskutafl er aðeins undanfari þess hildar-
leiks, sem í aðsigi er, úrsl.tahríðarinnar milli Englands og
Rússlands, auðvalds og verkalýðs, »kap talisma« og kom-
múnisma. Nú eru báðir aðiljar að tryggja sjer bandamenn-
ina, iíkt og stórveldasamböndin í Evrópu voru að gera á síð-
ustu áratugunum fyrir 1914. En þó er öll þróun miklu
hraðari nú og því ekki að vita nær upp úr logar.