Réttur - 01.02.1925, Blaðsíða 4

6
Rjettur
Locarno-samningurinn bætir því engan veginn upp órjett-
inn, sem gerður var með Versalafriðnum, girðir ekki einu
sinni fyrir styrjaldir, sem kynnu að hljótast út af fram-
kvæmd þess friðarsamnings.
Pá ber þess að gæta, hvort Locarno-samningurinn
girðir fyrir aðrar styrjaldarorsakir. Nú er öllum vitanlegt,
að samkepnin um yfirráðin yfir verslunarmörkuðunum,
hráefnalindunum og nýlendunum er aðalundirrót nútíma-
styrjaldanna. Stjórnarvöld þau, er að samningnum standa,
hafa ails ekki álitið það verkefni sitt, að ráða við þessar
orsakir, enda eigi þeirra meðfæri. t>au koma á gerða-
dómstól, sem vafalaust getur komið að góðu haldi til að
skera úr smáþrætum milli smáþjóða og jafnvel ágrein-
ingsatriðurn milli stórvelda, en að hann geti hindrað stríð,
þegar atvinnuvegir þjóðanna og hagsmunir valdhafa
þeirra eru í veði, því geta fæstir trúað, sem kynt hafa
sjer stjórnmál Norðurálfubúa. Pað væri »gerðadómstól«
alveg ofvaxið.
Fæstum dylst, að víðar vofir yfir ófriðarhætta en í
Evrópu. Lað er vitanlegt, að Ameríka og Japan eru sí-
felt að búa sig undir árás hvort á annað. Ekki gerir
Locarno-samningurinn neitt til að fyrirbyggja það stríð.
Alstaðar í Asíu eru sífeldar uppreistir og öðru hvoru
grimmustu styrjaldir. Það eru nýlenduþjóðirnar, sem eru
að heyja frelsisbaráttu sína við stórveldi Norðurálfunnar.
í Locarno og London var engu orði á það minst, hvernig
skakka skyldi þessar deilur.
Og það er ekki von. Valdhafarnir í Evrópu hafa nóg
að hugsa um sína eigin álfu, þó að þeir ekki færu að
skifta sjer af öðrum heimsálfum. Menn verða því að láta
af þeirri von, að Locarno muni skapa einhvern alheims-
frið, og þá er best að líta betur á, hvað samningurinn
tryggi friðinn í Evrópu.
Pað hafa einkum verið tvö ríki í Evrópu, sem staðið
hafa mjög andvíg hvort öðru upp á síðkastið. Pað eru
England og Rússland. Englendingar óttast, að áhrif rús§-