Réttur - 01.01.1944, Side 72

76
R É T T U R
verksmiöjureynslu sína og seinni hluta skólagöngu sinnar á dögum
ráðstjórnarinnar. En meginþorri þeirra var ekki í Kommúnista-
flokknum, eins og Molotoff hefur bent á. Orfáir meðal þeirra voru
á aldrinum 30 til 45 ára og áttu langa reynslu í iðninni. En venj-
an var sú, að þeir höfðu notið einhverrar tæknilegrar þjálfunar —
höfðu að minnsta kosti tekið það, sem kallað er „lágmarkspróf í
tækni.“ En þó höfðu allir ekki gert það. Búsigin var var t. d. nýlega
kominn úr sveit, var af fátækri bóndaætt og hafði unnið fyrst sem
trésmiður að byggingu hifreiðaverksmiðjanna í Gorkí, en gerð-
ist síðar smurningsmaður í vélaverksmiðjunni. Þegar hann fór að
vinna við gufuhantarinn var honum fengið hvert starfið á fætur
öðru unz hann kvartaði undan því, að hann fengi aldrei að vera
áfram við neitt starf þangað til hann hefði lært það lil fullnustu, og
við sjálfl lá, að honum yrði sagt upp vinnu vegna „nöldurs“. Að-
ur var hann aðeins ,,hálflæs“, eins og hann orðaði það (það voru
ekki nema fáar vikur síðan hann las fyrstu bókina sína, sögur eftir
Púskin, og „þótti mjög garnan að“; og í verksmiðjunni „kenndi
mér enginn neitt: ég kenndi mér sjálfur11.1 Stakanoffarnir voru ekki
metorðagjarnir menn, sem börðu bumbur fyrir sér, eins og Stalín
benti á: þeir voru „óbrotnir, hlédrægir menn, sem höfðu ekki neina
löngun til að verða þjóðhetjur.“2 Þeir voru alvörugefnir, samvizku-
samir menn, gæddir óvenjulegri sómatilfinningu gagnvart vinnu
sinni og ábyrgðartilfinningu gagnvart samstarfsmönnum sínum —
„menn, sem eiga til að bera tæknilega þekkingu og menningu og
kunna að gera sér grein fyrir tímaatriðinu við vinnu sína og hafa
lært að telja tímann, ekki aðeins í mínútum, heldur einnig í sek-
úndum.“8 Því fór svo fjarri að þeir færu í launkofa með vinnuað-
ferðir sínar, því að þeir urðu fyrstir til að brýna fyrir mönnum
nauðsynina á að koma aðferðum þessum að almennum notum og
kenna þær öðrum. Árið 1939 hófst nýr þáttur í hreyfingu þeirri,
sem þeir höfðu hrundið af stað. Þessi nýi þáttur hófst samtímis a
íveim stöðum, í vélaverksmiðjum í Karkoff og Uralfjöllum, og var
1 Ræða á fyrsta þingi Stakanoffa, 14. nóv. 1935.
2 Ræífa a fyrsta |>ingi Stakanoffa, 17. nóv. 1935.
3 S. st.