Réttur - 01.01.1951, Síða 103
R É T T U R
103
var nýsköpunarstjórninni, er baráttan stóð um eflingu framleiðsl-
unnar í landinu með myndun stofnlánasjóðs. Við þetta bætist
svo tvímælalaust að nú ná hinir amerísku bankar (einkum hinn
ameríski ,,Alþjóðabanki“) vaxandi ægivaldi yfir Landsbankan-
um í krafti pólitískra áhrifa þeirra á ríkisvaldið. Hingað eru
sendir eftirlitsmenn frá amerísku auðbönkunum og þeim nægir
ekki að taka raunverulega Landsbankann undir sitt eftirlit, heldur
leggja og fyrir að breyta skuli skipulagi hans. Ríkisst.jórnin reynir
sem, mest að dylja hvað sé að gerast með því að tala um þessa menn
sem „ráðunauta" sína. En það sýndi bezt hve voldugir þessir
„ráðunautar" voru að rikisstjórnin og þeir undirbúa gjaldeyris-
lántöku og veita gjaldeyris-gjöfum viðtöku, án þess að spyrja
Landsbankann ráða. Hefðu einhverntíma þótt tíðindi að slíkt væri
gert að honum fornspurðum. Landsbankinn hóf göngu sína, sem
sjálfstæð félítil stofnun fátækrar þjóðar, en nú, þegar hann er
orðinn ríkari en hann hefur nokkru sinni verið (á 130—140 millj.
kr. í sjóðum skuldlaust), þá er hann raunverulega gerður að
handbendi í þágu erlends valds, til þess að beygja með lánsfjár-
sveltu íslenzkt atvinnulíf undir hið erlenda vald. Þessi lyftistöng,
sem Landsbankinn átti að verða þjóðinni í efnahagslegri sjálfstæð-
isbaráttu hennar, er gerð að svipu erlends harðstjóra á atvinnu-
lífið, sem leiðir atvinnuleysi nú á alþýðuheimilin, samdrátt og
stöðvun í verkstæðin og verksmiðjurnar, en gjaldþrot og hrun yfir
millistéttir og smærri atvinnurekendur. Það er táknrænt fyrir
málfrelsið að atvinnurekendur þora almennt ekki að mótmæla
aðförum þessum, vafalaust af ótta við að fá þá persónulega að
kenna harðar á harðstjórn einokunarvaldsins í landinu. En verka-
menn hafa mótmælt. Enn er ekki búið að brjóta baráttukjark
verkalýðssamtakanna með áratuga skriffinnsku- og einokunarkerfi.
4. Árásin á innlendan iðnað og aukningu innlendrar framleiðslu.
Hinar samræmdu hernaðaraðgerðir amerísks auðvalds og inn-
lendra einokunarhöfðingja gegn atvinnulífi íslendinga með löm-
un fjárveitingavalds Alþingis og misbeitingu fjárhagsráðs og
Landsbanka, voru ekki nægar að þeirra áliti. Það varð ennfremur
að gera beina árás á hinn unga iðnað, sem þjóðin er að skapa
I