Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1987, Qupperneq 46

Skafti
Skúlason
formaður
Sindra
*Jú3INDRI
46 VÍKINGUR
Pra forystunni
Á tímamótum sem þessum þegar afmælis-
barniö á 50 ár aö baki ber aö skoöa upphaf og
ástæöur þess aö menn komu saman og
ákváðu stofnun félagssamtaka sem FFSI.
Fyrsta hugmynd um stofnun sambands sjó-
manna mun komin frá Vélstjórafélagi íslands.
Var þaö Sigurjón Kristjánsson er bar fram þá
hugmynd á fundi i Vélstjórafélagi íslands árið
1922 aö stofnað skyldi farmannaráö. Þar
skyldi fjalla um öll þau mál er snertu sjómenn
sameiginlega, meðal annars öryggi sjófar-
enda. Þessi góöa hugmynd var ekki tímabær á
þeim árum. Þrátt fyrir tölverða umfjöllun sem
tillagan fékk þá dagaði hún uppi. En segja má
að frækorni hafi verið sáð. Enda má segja aö
viö sjómenn, reyndar allir Islendingar, förum
okkur hægt og séum lengi aö átta okkur á
hvaö okkur sé fyrir bestu og hver sé hin rétta
leiö aö settu marki. Ekkert skeður á næstu
árum en 1934 um haustið fara skipstjórar og
stýrimenn á línuveiðurum aö huga aö stofnun
nýs félags. Þaö veröur til þann vetur og hlaut
nafniö Skipstjóra- og stýrimannafélag Reykja-
vikur. Margt bar á góma hjá hinu nýstofnaða
félagi, þótt umræður um lög fyrir atvinnu og
siglingar á islenskum skipum bæri hæst, og
eins hvernig mætti sameina skipstjóra og
stýrimenn, til sameiginlegra átaka um hags-
munamál sin. I þessum umræöum kemurfram
hugmynd ekki ósvipuö þeirri er Sigurjón
Kristjánsson bar fram i sinu félagi 12 árum
áöur. Á félagsfundi í Skipstjóra- og stýri-
mannafélagi Reykjavíkur haustiö 1935 var
kosin þriggja manna nefnd til aö huga aö
stofnun og stefnuskrá fyrir landssamband
skipstjóra og stýrimanna. Nefnd þessi lauk
störfum sama haust og skilaði tillögum sem
samþykkt var að senda öllum skipstjóra og
stýrimannafélögum landsins. Einnig gekk
Vélstjórafélag ’lslands til þessa samstarfs.
Nú geröust hlutir hratt. Þann 8. des. 1936 er
kosin undirbúningsstjórn aö fyrsta þingi FFSI
er haldið skyldi áöur en sumarsildveiðar hæf-
ust voriö 1937. 19. feb. 1937 var frumvarp aö
lögum fyrir sambandiö samþykkt. Á þeim sama
fundi var samþykkt aö Farmanna- og fiski-
mannasamband islands skyldi þaö heita. Á
siöasta fundi undirbúningsstjórnar var ákveöiö
aö boöa til 1. þings FFSÍ þann 2. — 8. júní
1937 i Oddfellowhúsinu og viö þau timamót
miðast stofnun sambandsins. Dagar og ár liöa,
komiö er áriö 1987, timi til aö staldra viö og sjá
hvaö unnist hefur á siöustu 50 árum, hvort við
höfum ástæöu til að óska FFSI til hamingju
eöur ei.
Hver voru mál 1. þings sambandsins? Þau
voru meðal annars: skólamál (það er bygging
nýs skólahúss fyrir hinar faglærðu stéttir innan
sjómannastéttarinnar). Þetta er i dag komið i
höfn, skólahúsiö er til en sjálf menntunin held-
ur áfram aö vera i brennidepli enda nýjungar
og góö þekking aldrei veriö eins nauðsynleg
og í dag. Öryggi sjómanna var á þessu 1. þingi
mikið áhyggjuefni og segja má aö sá þáttur i
starfi sjómanns sem snýr aö öryggi sé mál
dagsins i dag, 50 árum síðar. Þegar litið er til
baka fyllumst við kvíða og hryggö vegna þeirra
hundraða félaga okkar sem látist hafa eða
slasast viö störf á hafinu á umliönum árum.
Þaö er mín sannfæring aö aldrei hafi verið
tekið á þessum málum af sama þunga og
ábyrgö eins og á síöustu 2 — 3 árum meö
stofnun slysavarnarskóla SVFÍ og markmiðiö
er aö allir sjómenn setjist þar á bekk og öölist
fræðslu. Þaö eitt ásamt þjálfun skipshafna um
borö i sínum eigin skipum getur bægt frá þeirri
hörmung og hryggð sem slysum fylgja.
Viöhald skipa og viðgeröir á þeim hér innan-
lands var mikiö rætt á þessu þingi 1937.
Hugsiö ykkur aö áriö 1987, með allri þeirri
tækni sem skipasmíðastöövar og fagfólk á
þeirra vegum ræöur, yfir skuli Islendingar
ennþá sækja næstum öll sín nýju skip i hendur
útlendra skipasmiðastöðva og stór hluti viö-
geröaverkefna fyrir flotann sendur úr landi.
Þaö má segja aö vandrataður sé sá vegur sem
geti verið þjóö og þegnum þessa lands fyrir
bestu.
Endurbætur á Síldarverksmiðjum ríkisins
voru ræddar. I dag spyrja menn hvenær meiri
þörf hefur veriö fyrir lagfæringar i þeim rekstri
en einmitt nú á þessum tímum harðnandi sam-
keppni og meiri gæöa afurðanna. Spyrjum
loönusjómenn.
Launakjör yfirmanna var mál sem lá þungt á
mönnum þessa sumardaga fyrir 50 árum. Sá
þungi hefur ekki minnkað og er stöðugt sá
þáttur i starfi sambandsins sem er viökvæm-
astur vegna þess aö i honum felst afkoma
okkar og geta til aö ýta börnunum okkar inn i
nýjaframtiö.
Útgáfa blaös var einnig rædd, úr þeirri um-
ræöu spratt þaö blað sem þú lest núna, Viking-
urinn, og við getum veriö stoltir af, en varlega
veröur aö fara því afkoma hans er ekki trygg
nema einnig þú styrkir starfið meö þinni
áskrift.
Landhelgi og nýting hennar hefur alltaf veriö
eitt af stórum málum FFSÍ þó þar hafi menn
ekki alltaf veriö sammála enda um eitt mesta
A