Samvinnan - 01.06.1973, Blaðsíða 56

Gunnvör Braga Björnsdóttir:
FYRSTU SPORIN
Teikning: Sigurður
Örn Brynjólfsson
Þa5 er morgunn, ég veit það, af því hávað-
inn frá tannhjóli lífsins yfirgnæfir þögnina
sem við heyrðum í nótt. Vakna þú líka, því
mig langar svo að horfa inn í augun þín
augnablik og tala við þau, svo getur þú
lokað þeim aftur og ég skal bía þér í svefn.
Það er alveg eins og þú hafir heyrt hvað ég
hugsaði, því munnurinn þinn fer allt í einu
að brosa, og alveg eins og ég bað um opnar
þú augun. Ég veit ekki hve lengi, enda
skiptir það ekki máli, það eitt skiptir máll að
ég sá mann og konu í hvítum kyrtlum ganga
eftir Ijósgrænum akri að strönd eilífðarinnar.
Einu sinni, einhvern tíma höfðu klæðin þeirra
verið í litum regnbogans, en geislar sólarinn-
ar og sölt vötnin, sem þau höfðu baðað sig í
á leiðinni, höfðu eytt þeim. Ljós dagsins var að
vakna, og velti sér undan þungum sængum
næturinnar. Þau horfðu á jörðina lifna, fugl-
arnir hófu söng sinn, blómin opnuðu andlit
sín, öll dýrin stóðu é fætur og gengu að
manninum og konunni.
Hvað eruð þið að gera hjarna, þið sem
hafið aldrei sézt á þessum akri? Eftir hverju
eruð þið að leita?
Við komum hingað af því okkur langar að
fá svör við brennandi spurningum huga okkar.
Við sem höfum verið hjarna lengur en allt
annað, en þó skemur en jörðin sem við göng-
um á og nærumst af, skulum reyna að hjálpa
ykkur, því til þess erum við fædd, að hjálpa
hvert öðru.
Af hverju var guð búinn til? Var hann bú-
inn til fyrir fjöldann, sem leiðarljós, eða var
hann gerður fyrir akfeita kaupsýslumenn, svo
þeir mættu skola slorið af sálum sínum, þeg-
ar þeir höfðu svikið fjöldann?
Sá guð, sem þið efizt um, er ekki til, en
það er til vegur. Vegurinn til lifsins og ham-
ingjunnar. Hann er auðfundinn, því hann er
gerður fyrir fjöldann, jafnt saklausa sem seka.
Opnið augun, litizt um eftir fegurð og ein-
faldleika, þá munuð þið öðlast þann frið sem
einkennir göngumenn á veginum.
Hvernig eigum við að tj-á hvort öðru allan
þann kærleik er við berum hvort til annars,
án þess þó að hlekkja hvort annað?
Verið vinir þangað til ykkur hefur skilizt
að hlekkir eru ekki til. Þá getið þið tekizt í
hendur og beðið um að fá að vera Ijós hvort
annars, sá bjarmi er útskýrir hvað og hvers
vegna myrkur sé, án þess að þið fáið ofbirtu.
Þegar ykkur langar að byggja hús biðjið
þá um að fá að vera glugginn, sem opnar
leið augna ykkar að græna blettinum, villta
bfómahafinu og litla andapollinum, en ekki að
húsið ykkar fullnægi þeim kröfum sem þjóð-
félagið gerir til að það teljist íbúðarhæft.
Þegar ykkur langar í klæði biðjið þá um
að fá að vera þráður sá er heldur þeim sam-
an, en aðskilur þau þó frá líkamanum, því
það eruð þið, sem skapið fötin, en ekki þau
ykkur.
Þegar þið eru svöng og þyrst, færið þá
hvort öðru vatn og gróður jarðarinnar, því til
þess var hún sköpuð að þið mættuð mettast
af henni.
Ef við hættum að elska hvort annaö, hvermg
eigum við þá að útskýra fyrir hvort öðru, að
leiðir okkar verði að skilja, án þess þó að
særa hvort annað?
Ef þið einu sinni elskið, þá hættið þið ekki
að elska. En leiðir elskunnar eru óskiljanlegar,
hún þolir að hún sé gleymd og hrakin. Ekkert
fær afmáð hana eftir að hún er byrjuð að lifa,
hún vonar, biður og gefur. Stundum er nóg
að draga hana fram í dagsljósið einu sinni
á heilli mannsævi, hlúa að henni og kyssa
hana, því hún er svo einföld, að maður
kemur varla auga á hana.
Við þökkum ykkur fyrir að opna augun
okkar. Við erum nú tilbúin að snúa heim og
byrja að lifa með tvær hendur tómar, en
hugann fullan af skilningi og vonum. Látum
Venus lýsa okkur fyrstu sporin á leiðinni
heim.
Ég ætlaði að segja þér þetta þegar þú
vaknaðir, en þá var tíminn orðinn að raun-
veruleika, og þú varðst að fara í vinnuna.
Seinna, hugsaði ég, ég segi honum þetta
seinna, en svo gleymdi ég því og hélt út á aðr-
ar brautir.
II.
Þú ert svo undarleg, ertu í vondu skapi?
Nei, ég var heima, og eins og venjulega
var farið að tala um mig. Hvar ég hefði verið,
af hverju ég hefði ekki látið heyra frá mér
í tvo sólarhringa. Ég hefði ekki málað eina
mynd í rúman ménuð, og ég hefði ekki feng-
ið neina peninga fyrir síðustu mynd.
Peningar og vinna, það er allt sem þau sjá
í lífinu. Ég hefði átt að segja þeim að mér
væri flökurt af að horfa upp á rotnun þjóð-
félagsins og að ég fyrirliti þau fyrir að hlaupa
eins og tíkur á eftir hverri nýjung, aðeins til
að veita sjálfum sér stundarfrið, I stað þess
að setjast niður, og hugsa einu sinni um,
hvort það væri þjóðfélaginu og þeim nauð-
synlegt. En ég sagðist vera að hugsa, og ég
væri ekki fullkomlega ánægð, þess vegna
gæti ég ekki málað. Að það væri ekki ég
sjálf, heldur útrás fyrir óánægju minni sem
kæmi á leðrið ef ég málaði í þessu hugar-
ástandi.
Heldur þú að þau hafi skilið þlg?
Ég veit það ekki, mér er líka alveg sama,
þau nenna ekki að hlusta á mig. Þau spurja
aldrei: Hvað er það sem þú ert að hugsa
um? Segja bara að það sé ekki hægt að lifa
af því. Þau bara ásaka og dæma.
Þú verður líka að hlusta á þau og reyna að
skilja þau. Þau hafa vaxið upp á allt annan
hátt en við. Þeim hefur aldrei verið kennt að
horfa á lífið og fegurð þess I einfaldleika
sinum.
Já, en.........
Ekki alltaf gripa fram í. Þau eru á vissan
hátt eins og blindur kettlingur, þau sjá ein-
göngu þá hluti sem hægt er að fá fyrir pen-
inga og vestræn menning hefur búið til fyrir
þau. Ég veit að vísu að það er ekki enda-
laust hægt að afsaka þau, en þú verður stund-
um að horfa á málið frá þeirra hlið, ekki
eingöngu einblína é hvað þér finnst. Af hverju
segir þú ekkert?
Hvað á ég að segja, ef ég segi eitthvað,
þá svarar þú með einhverju raunsæju um að
ég hafi á röngu að standa, og þá sórnar mér.
Ég vil ekki verða sár út í þig, því þú ert
eina manneskjan sem hefur kennt mér hvað
er fallegt, og muninn á réttu og röngu.
Hvað veizt þú, hvort það er rétt eða fallegt
56