Andvari - 01.01.1948, Side 25

ANDVARI
Rögnvaldur Pétursson
21
V.
Það er oft býsna erfitt að finna rökin til þess, að hugur
manns hneigist óvenjulega fast að einhverri stefnu eða hug-
sjón. Engin augljós rök eru til þess, að Rögnvaldur Pétursson
gerðist á ungum aldri svo heitur og eindreginn aðdáandi nor-
rænnar og islenzkrar menningar og mennta, sem raun varð á.
Sveitin, sem hann ólst upp í vestra, var að vísu fjölmenn af
íslendingum, heimili sjálfs hans alislenzkt, eins og reyndar
var um flest heimili frumbyggjanna, og nokkur kostur íslenzkra
bóka. Þar með var líka allt talið. Meðal æskumanna byggðar-
innar á þessum árum var margt óvenju mikilhæfra efnis-
manna. En hugur þeirra stefndi yfirleitt fyrst og fremst að
því að ryðja sér til rúms í liinu nýja þjóðfélagi, mannast að
hætti landsvenjunnar og standa öðrum jafnfætis í öllum efn-
um, sem lífið krafði í nýju landi. Andi Rögnvalds Péturssonar
skyggndist dýpra, staðnæmdist ekki við hið glæsilega yfir-
borð þessa gróandi þjóðlífs. Einhver máttug eðlisávísun beindi
huga hans að viðfangsefnum, er virðast inætti að lægi utan
við verkahring hans í námi og fyrirhuguðu starfi. Við Harvard-
háskólann velur hann sér gotneska tungu að viðfangsefni,
þegar hann loks fær tækifæri til þess að kjósa sér námsefni
utan við hið markaða svið guðfræðinnar. Fátt sýnir betur,
hvert hugur hans stefndi þá, er hann í miðjum önnum sínum
við að búa sig undir kennimannsstarf sezt við hina dýpstu
hrunna forngermanskra fræða. Skýring þessa er meðal annars
sú, að hann var í rauninni alls kostar hneigður til sagnfræði,
°g sem guðfræðingur hafði liann mestar mætur á trúarbragða-
sögunni. Þess vegna mun hann líka í öndverðu hafa tekið
af ulvöru að kynna sér norræna trúarbragðasögu og þar með
sögu, tungu og bókmenntir norrænna þjóða, er hann gerðist
siðar mjög fróður um, en þær rannsóknir leiddu beint til ís-
•ands, íslenzkra bókmennta og íslenzkrar sögu, er siðar urðu
hærasta viðfangsefni hans og sá brunnur, er hann sótti í
•uestan andlegan styrk og endurnæringu jafnan. Vinur hans
°g starfsbróðir, síra Guðmundur Árnason, hefur lýst þessu
viðhorfi hans svo vei, að varla verður um bætt: „Fyrir aug-