Andvari - 01.01.1948, Blaðsíða 88

84
Grímur Thomsen
ANDVARI
talar hann mjög skáldlega um skyldur ungra manna við ætt-
jörðina, en lýkur máli sínu með þessari tilvitnun í Ovid:
-----studium qvid inutile tentas?
Mæonides nullas ipse reliquit opes.1)
og fleiri þess háttar ummælum, er stinga merkilega i stúf við
hans eldfjöruga og jafnvel nærri því öfgafulla skapferli.
En þelta voru ekki einu andstæðurnar í fari hans. Hann var
fullur af andstæðum, eins og mörg mikil ljóðskáld. Sá sami
Bjarni Thorarensen, sem var ljóðlistin holdi klædd, þegar svo
bar undir, fyrirvarð sig annað veifið fyrir kynni sín við Ijóða-
dísina, og sami maðurinn, sem orti í dag hin fegurstu og há-
leitustu ástaljóð, átti það til að kveða níð um óvini sína á
morgun.
Hann telst sem skáld til hinna miklu ljóðmæringa, sem eiga
sammerkt í því, að þeirra glæsilega hugarflug og tilfinninga:
dýpt ber stundum smekkvisi og vitsmuni ofurliði. Hann er
einn þeirra risa í ríki skáldlistarinnar, sem ekki er til neins
fyrir smásmyglislega fagurfræði að setja reglur: þeir höggva
af sér öll bönd. Með ofurmagni afburðamannsins gera þeir
jafnvel sérhvert reglubrot að fegurð og frumleika, svo að það,
sem mundi vekja óbeit, ef miðlungsskáld ætti i hlut, ber hjá
þeim enn ríkari volt um flug andagiftarinnar og það skeyting-
arleysi andans um ytra form, er leiðir til þess, að í algleymi
innblástursins gefa þeir sér ekki tóm til að nostra við orð-
færið. Það er því sjálfsagður hlutur, að skáldskap Bjarna ber
að telja til háfleygs skáldskapar, en ekki til þeirrar skáldlistar,
sem á fegurð sina samræminu að þakka, því að hans alvar-
legu ltvæði eru ætíð með ástríðuþrungnum blæ, skemmtikvæði
hans, t. d. skopstökur hans um Kláus vinnumann sinn,2) eklci
1) Hvl fæst J)ú við fánýta iðju? Jafnvel Hómer eftirlét engar eignir. Þýð.
2) Þessi Kláus var sltritinn náungi og jafnan fylgdannaður Bjarna,
feikilega hár og digur, mesti meinhægðarmaður, en viðsjálsgripur í aðra
röndina; frábærlega skrækróma. Þann mikilsverða þjónskost hafði hann
til að bera, að hann varð aldrei ölvaður, hann varð aðeins saddur af drykkn-
um. Einu sinni veitti Bjarni honum 30 kollur af meðalsterku púnsi, en