Menntamál - 01.09.1964, Side 58
52
MENNTAMÁL
Nefndin tók mjög til greina hin breyttu viðhorf, er skapazt
höfðu í Danmörku frá því að nefndin tók til starfa árið
1789. í tillögum sínum lagði nefndin áherzlu á hagnýti
námsins, en að sjálfsögðu voru kristin fræði, lestur, skrift
og reikningur aðalnámsgreinar barnaskólanna. Þá lagði hún
og áherzlu á nauðsyn þess að mennta kennara til starfa,
vegna þess að framkvæmd laganna mundi mjög undir þeim
komin. Árangur af starfi þessarar nefndar var sá, að hinn
29. júh' 1814 gaf Friðrik VI. Danakonungur út nýja skóla-
tilskipun, er gilti sem lög um fræðslu barna og almenna
sk(ilaskyldu. Voru þá liðin 25 ár frá því, að nefndin var
lyrst skipuð.
Ymislegt mun hafa verið svipað í kennsluháttum og skóla-
málum í Danmörku um þær mundir, sem fyrstu fræðslu-
lögin þar í landi voru sett, og var á fslandi, þegar lögin
voru sett árið 1880 um uppfræðing barna í skrift og reikn-
ingi, og allt fram til þess, að fyrstu fræðslulögin voru sett:
hér á landi árið 1907.
Dönsku fræðslulögin frá 1814 mörkuðu tímamót í skóla-
sögu landsins. Öll börn urðu skólaskyld til fermingaraldurs,
og var gert ráð fyrir, að skólaskylda gæti náð allt niður í
0 ára aldur. Ymis atriði í þessum lögum hafa verið í gildi
allt fram á þennan dag, og hafa danskir skólamenn haldið
því fram, að enn væru nokkur atriði í hiiium fyrstu fræðslu-
lögum, er sýndu athyglisverða lramsýni, er gæti verið nú-
tímamönnum til lyrirmyndar.
Lögð var höfuðáherzla á það í hinum fyrstu fræðslulög-
um Danmerkur, að öll börn fengju lágmarksfræðslu. All-
ítarlegar leiðbeiningar eru um það í lögunum, hvað skuli
kennt í hverri grein og hvernig. Höfuðáherzlu skyldi leggja
á kennslu í kristnum fræðum, lestri, skrift og reikningi og
haga kennslunni þannig, að hún yrði ekki ofvaxin skilningi
barnanna. Þá skyldi kenna landafræði, sögu og náttúru-
fræði með það fyrir augum, að þegar nemendur hefðu lok-
ið skólanámi, hefðu þeir sæmilegt yfirlit yfir sögu, gögn