Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1931, Blaðsíða 3

IÐUNN
Járnöld hin nýja.
Rousseau hefir deilit sköpum annara mikilmenna um
það að verða faðir einnar hinnar lífseigusitu bábiiju, er
nú þjáir hugi mannanna, og kvað þó áður meira að
þeim reimleikum. Því að vísdóinur spekinganna verður
fáfræði og meinioka, ef hann nær að varðveitast fram
á þá tíð, er félagsleg þróuo hefir ekið málefnum manna
yfir á vettvang, er spekingurinn taldi utan endimarika
veraldar. Má þá svo fara, að það, er eitt sinn var lausn-
arorð á vörum frumherjans, verði kerLingabók og af-
dala-hjátrú, sem tröllríður mannlegar sálir.
Rousseau á að hafa sagt við tildurmenni samtiðar
sinnar: „Hverfið aftur til náttúrunnar!“ Og vel má ætia,
að þau hafi haft gott af þessari frómu ráðleggingu.
Hinu hefir hann að öllum líkindum ekki órað fyrir, að
þaðan af yrðu þeir, er moldina yrkja, taldir blóm og
sómi þjóðanna öðrum fremur úrvalið, sem geymdi
siðgæðis þeirra og manndóms. Sú hefir verið >trú
ótanna, að lífsmeiður þjóðanna ætti rætur sínar í sveit-
anum. 1 löndum, sem eru eftirbátar annaria í fraim-
kvæmdum og starffræðilegum vísindum, er þessu trú-
að enn.
En samtímis gerast þau hroðalegu undur, að mann-
fólkið streymir úr sveitunum til borganna. Og það ekki
^inungis hér á landi, heldur alls staðar í hedminum. En
^teð því frjálslyndi, sem ríkir í félagislegum efnum hér
a landi, er það alt of mikill persónulogur hásiki að
^alda því fram, að moldarflóttinn á Islandi eigi sin
^élagslegu rök, er ekki verði hamin með tylliráðstöf-
löunn xv.
7