Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1934, Page 43

iðunn Svona á ekki að skrifa ritdóma.. 201
þriðja þúsund manns, og ekki úr fjórum, heldur úr
ftiilli þrjátíu og fjörutíu löndum. Og það var blátt
áfram heillandi að heyra, hvernig allur þessi mann-
fjöldi talaðist við af miklum myndugleika, einurðar-
íullu jafnræði og náttúrlegri leikni. Allur þjóðernis-
mismunur þurkaðist burt. Lærðir prófessorar fluttu
íyrirlestra um fágæt efni, sem allur þingheimur skildi
og naut til hlítar. Og fundarmenn háðu umræður um
margs konar mál, er allir höfðu jafna aðstöðu til að
taka sinn þátt i. Þarna voru leikin tvö leikrit á Esperanto,
sýnd esperanto-talfilma, sungnir esperanto-söngvar o. s.
frv. Og þingstörfin runnu áfram svo fyrirstöðulaust og
eðlilega, eins og þetta færi alt fram á sameiginlegu móð-
urmáli. En á sama tíma og þessi menningarlega sönnun
er lögð í 26. sinn nakin fram fyrir miljónir manna, leyfa
ýnisir »lærðir« herrar og »aristokratiskir« moðhausar sér
þá óráðvendni í hugsun, að efast um eða jafnvel neita
því, að Esperanto dugi til alþjóðlegra viðskifta.
14.
I mörg ár hefi ég hlustað undrandi á þá heim-
speki, að ensk tunga sé alheimsmál, sem »gangi alls
staðar«, hvar sem maður flækist um jarðarhnöttinn.
Þetta er þjóðsagan af Vilhelm Tell.*) í járnbraut-
arlestum í Rússlandi hitti ég hvergi einn einasta vagn-
þjón, sem gæli sagt svo mikið sem »yes« á ensku.
A Hótel Evrópa, þar sem ég bjó lengst af, meðan ég
var í Moskva, gat enginn af öllu starfsfólkinu sagt
aukatekið orð á ensku, að undanskildum öðrum lykla-
vevðinum, er gat dálítið bablað. Öll önnur andleg
viðskifti en að nefna númerið á herbergislyklunum
varð maður að reka með höndunum í þessu rnikla
*) Svissncsk J)jóöhctja, scm aldrci hefir vcriö til.