Kirkjuritið - 01.10.1971, Blaðsíða 48

um að Hauge skyldi tafarlaust hand-
tekinn og mál hans rannsakað.
Hauge var staddur hjá vinum sín-
um í pappírsmyllunni í Eiker, er Gram
lénsmann bar þar að garði. Sá hinn
sami hafði áður eldað grátt silfur
við Hauge og orðið til athlœgis.
Vinir Hauge ráðlögðu honum að
forða sér undan, en hann gekk til
móts við lénsmanninn, sem setti hann
í járn og flutti af stað áleiðis til
Kristjaníu. Þar var honum varpað I
ráðhússfangelsið 22. nóvember 1804.
Hófst nú eitt átakanlegasta réttar-
hneyksli, sem um getur í sögu Noregs,
því rannsókn málsins tók rúm 10 ár,
og endanlegur dómur var ekki kveð-
inn upp í málinu fyrr en í desember
1814.
Aðbúnaður Hauge í fangelsinu var
hinn hörmulegasti. Fyrsta árið fékk
hann aðeins þrisvar sinnum að koma
undir bert loft. Framan af fékk hann
hvorki að lesa né skrifa og vinir
hans fengu ekki að heimsœkja hann.
Heilsu hans fór því fljótt hrakandi
og óttuðust sumir, að hann mundi
ekki lifa af rannsókn málsins.
í stríðinu við Englendinga 1809 var
hann látinn laus nokkra mánuði og
og fenginn til að ferðast um og kenna
landsmönnum saltvinnslu!
Eftir það varð aðbúð Hauge þol-
anlegri, og einn áhrifamikill málsvari
hans, Bu11 justisráð, fékk því til veg-
ar komið, að honum var leyft að
vinna stöku sinnum á búgarði hans
á Toyen.
Frá 1811 fékk Hauge að dvelja
á Bakka, búgarði, sem bróðir hans
keypti við Kristjaníu. Þangað var stutt
að scekja hann til yfirheyrslu.
Árið 1813 var kveðinn upp dómu'
í málinu. Var Hauge dœmdur
tveggja ára þrœlkunarvinnu og skyl^'
bera allan kostnað sakarinnar. Þess-
áfrýjaði til hœstaréttar.
um dómi vildi Hauge ekki hlýta °9
Á Þorláksmessu í desember 181 ^
kvað hœstiréttur loks upp dóm i mál'
Hauge. Var hann fundinn sekur ul11
að haía brotið tilskipunina frá 17^'
um bann við því að ferðast um °9
predika og dœmdur til að grei°
1000 ríkisdala sekt og málskostnað-
aður!
Af öðrum ákœrum var hann sýkn
Er dómurinn hafði verið kveðinl1
upp, sagði Hauge við vini sína: „‘-9
áfrýja þessum dómi til dómstóls hinS
réttláta Guðs. Á meðan er ég glaáuí
yfir að aðrar ásakanir á hendur m
eru kveðnar niður!"
Vinir Hauge skutu nú saman
greiddu sektina. Síðan keyptu þe"
jörðina Bredtvedt nálœgt Kristjan|U
og þar bjó hann í 10 ár til daaða
dags.
Kraftar Hauge voru nú þrotn'n
o9
8i
Hann gat ekki lengur ferðast um
predikað, en frá Bredtvedt sfjórna
hann með ritum og bréfaskrifuU
þeirri trúarhreyfingu, sem hann ha
vakið.
Vinir hans sóttu þangað ráð
leiðsögn. Nú var Hauge orðinn þi°
frœgur maður, sem bœði prestaf
aðrir embœttismenn sóttu heim-
Árið 1815, meðan Stórþingið stó'
komu til dœmis í einu þeir Bug9
biskup og prófessorarnir Hersleb °9
Stenersen ásamt 15 prestum til a
heimscekja þennan merkilega le'
mann.
og
ð,
46