Kirkjuritið - 01.10.1971, Blaðsíða 54

Kirkjuritið - 01.10.1971, Blaðsíða 54
bárust víða, t. d. til klaustranna nyrðra, Þingeyra- og Munkaþverár- klaustra og frá Þingeyrum berast svo áhrif suður til Snorra í Reykholti með Styrmi Kárasyni presti. [ klaustrunum varð mikil bókiðja. Frá þessum menntasetrum hafa mestmegnis kom- ið trúarlegar bókmenntir, sem voru harla nauðsynlegar. Islendingasögur vorar, sem klaustramenn hafa senni- lega ritað að verulegu leyti, þótt eigi sé óyggjandi sannað, með heiðn- um lýsingum sínum hefðu reynzt þjóð- inni hœpin einhliða andleg fœða, ef hinna trúarlegu bókmennta hefði ekki notið við. Þœr drakk þjóðin í sig og fann í þeim nœringu trúarþörf sinni. — Skólarnir í Odda og Haukadal munu ekki hafa orðið mjög langlífir, en öðru máli gegndi um skóla bisk- upssetranna í Skálholti og á Hólum. Þeir urðu, er timar liðu, menningar- miðstöðvar landsins og staðirnir brennideplar í þjóðlífinu. — Á þann hátt, sem nú hefur verið lýst, lagði kristin kirkja grundvöllinn að mennt- un þjóðarinnar og um leið að glœstri, andlegri menningu hennar. III En hver var þá hlutur kirkju og kristni á þessu tímabili í mannúðarmálum, varðandi afnám heiðinna hátta og siðavendni? Hvernig vann kirkjan að því að gera siðgœðisboð kristindóms- ins að veruleika í þjóðlífinu? Ein þeirra lagasetninga, er löggild- ingu fengu kristnitökuárið, var á þá leið, að allir skyldu skírn taka. Þó máttu menn blóta á laun, svo að eigi yrði vottfest og um barnaútburð skyldu standa hin fornu lög. Ari fróð' getur þess, að nokkrum vetrum síðat hafi þessi heiðni verið afnumin, end° fengu slíkir siðir illa samrýmzt s|0‘ gœðisvitund þeirra þjóða, er játuðu Krist. Viðhorf hans til barna og srncel ingja, hin gjörsamlega nýja afstctó0 hans til olnbogabarna heimsins 1 því, að barnaútburði var fljótleg0 útrýmt úr kristnum þjóðlöndum. Ann ars var útburður barna algengur með al frumstœðra þjóða og einnig tíðk aður á Norðurlöndum. Sums stað^ voru meybörn borin út og vansköp0 eða vanheil börn, en sveinbörnin in lifa. Þá hafa sumir talið, að kom' hafi verið I veg fyrir offjölgun þtc®0 með því að bera út börn þeirra Sennilegt er, að útburður barna hof' ekki verið framkvœmdur hér í stórorT1 stíl, en eitthvað hefur hann trúle9a átt sér stað, ella hefði ekki þurft 0 nefna þetta atriði í kristnitökulög0^ um. Hér hafa heiðnir menn orðið 0 hugsa um hvort tveggja, að fátce ingum fjölgaði ekki um of og eir|5 þurfti að vera á varðbergi gegn 0 fjölgun þjóðarinnar I heild, er 9 leitt til mannfalls af völdum hungurS neyðar, þar sem gœði landsins v°r þá að óverulegum hluta nýtt. MeðoT börn voru borin út eftir kristnitöku ^ var það gert áður en þau voru au$ vatni og tekin í kristinna manna to / * A/\Ö Ella var útburðurinn álitinn morö- öllum Ijóst vera, hvílíkur þyrnir otd05 þetta hefur verið I augum sannkr inna manna, enda var það skjótleð afnumið svo sem fyrr segir. Enginn vafi leikur á þvl, að þi° ^ hefur samt verið furðu fastheldin ýmsar heiðnar si^venjur. í Hung 52
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Kirkjuritið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Kirkjuritið
https://timarit.is/publication/443

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.