Eimreiðin - 01.01.1932, Side 27

EIMREIÐIN
VIÐ f>]ÓÐVEGINN
15
^ælla verður að leggja fyrsl og fremst áherzlu á að breiða
ut almenna listmentun meðal þjóðarinnar og nota til þess þá
^eztu krafta, sem hægt er að fá, án tillits til þess hvort þeir
eru innlendir eða útlendir, þótt jafngóðir innlendir sætu auð-
u>tað fyrir, þegar til væru. Við höfum nú í huga háreistar
íyriraetlanir um leikment og þjóðleikhús. En skilyrðin eru
þröng. Eignumst við nokkurntíma nægilegt úrval hæfra leik-
^rafta meðal þeirra, er menta sig í þeirri trú að þeir séu
leikaraefni? Jafnvel þótt við eignuðumst nægilega fjölhæfan
°9 fjölmennan leikflokk, þá hefði hann harla lítið að gera,
sem bezt má sjá af því, að unnendur leiklistar megna ekki
einusinni að fylla gamla »Iðnó« tvisvar í viku yfir bláveturinn
' hvað þá stærra leikhús! Ef nokkuð gæti því réttlætt það
Wtæki að keppast við það í allri kreppunni að reisa svo stórt
leikhús, að nægja mundi nú á tímum ferfalt stærri bæ en
^eVkjavík, þá skyldi það helzt vera það, að þá mætti fá hing-
að endrum og eins útlenda leikflokka, sem þurfa að hafa stórt
^ús til að geta sýnt sem flesta leiki á sem styztum tíma. En
dómi útilokunarmanna ætti sennilega að lögbanna slíkt
fyrirfram.
Qlögt sýnishorn þess hvernig fer um smáþjóðir, sem ekki
-unna fótum sínum forráð og lifa um efni fram, er saga Ný-
^iárm'l N' fundnalands síðastliðið ár. Ríkisgjaldþrot hafa
íundnalands v0^a^ V^ir þar 1 lancli- Nú hefur stjórnin þar séð
sitt óvænna og samþykt á sjálfa sig eftirlits-
'ttann frá Englendingum, sem á að hafa það hlutverk að rétta
v‘ð fjárhaginn og sjá um, að þjóðin lifi ekki um efni fram.
^laður þessi, sem heitir ]. H. Penson og var áður starfs-
^naður í fjármálaráðuneytinu brezka, hefur ótakmarkað vald
^’r fjármálum landsins og getur stöðvað fjárveitingar þings .
Land og stjórnar fyrirvaralaust. Nýfundnaland er brezk
°g |jjóð sjálfstjórnarnýlenda, sem er stjórnað af landstjóra
með ráðuneyti sér við hlið. Löggjafarþingið er í 2
deildum. í neðri deild eru 36 þingmenn, kosnir með almennri
athvæðagreiðslu. Efri deild skipa 24 þingmenn, valdir af
andsstjóranum. Stærð landsins er 115.000 [j km., en auk
Pess heyrir nokkur hluti Labrador-skagans undir Nýfundna-
at1d eða um 320.000 Q km., svo alls er landið um 435.000