Uppeldi og menntun - 01.01.1996, Síða 75

GUNNAR E. FINNBOGASON
Það sem er sérstaklega áhugavert er að sjá hvernig skólastofnanir laga sig að samn-
ingsstjórnun. Hugtökin, sem beitt er, eru sótt í heim fyrirtækja og framleiðslu og
snúast um framleiðni, gæði á vöru og þjónustu, kaup og sölu á þjónustu og
starfsemi. í skólastarfi er fengist við fólk þannig að aðlaga þarf hugtökin að því
starfi sem fram fer í skólanum. Kvennaskólinn í Reykjavík tekur þátt í þróunarstarfi
þar sem nokkrar ríkisstofnanir hafa gert þjónustusamning til reynslu. I samningi
skólans segir:
Meginmarkmið samningsins er aukin fagmennska í starfi Kvennaskólans, aukin
pjónusta við nemendur og bætt upplýsingakerfi hmanhúss og út á við. Á samn-
ingstímanum tekur Kvennaskólinn að sér að skilgreina fyrir menntamálaráðu-
neytið staðla og mælikvarða við mat á skólastarfi, jafnframt því sem mat verður
lagt á starfsemi skólans (Samningur milli menntamálaráðuneytisins og Kvenna-
skólans íReykjavík 1995:2).
Ahugavert verður að fylgjast með hvernig Kvennaskólanum tekst að vinna með
þessar nýju hugmyndir og hvaða áhrif það kann að hafa á skólastarfið.
Með þjónustusamningi er verið að stuðla að aukinni samkeppni milli stofnana,
sem veita sambærilega þjónustu, og auka svigrúm til athafna. Auk þessa er verið að
auka sjálfstæði stofnana í innri málum hvað snertir skipulag og fjármál og um leið
er dregið úr ytri stýringu. Starfsemi stofnana skal metin með hliðsjón af gæðum, allt
innra mat er aukið, bæði sjálfsmat einstakra kennara og mat á starfsemi skólans í
heild.
Stofnanir sem gangast undir fyrirkomulag samningsstjórnunar fá aukið frelsi í
innra starfi gegn mælanlegum árangri á pjónustusviði sínu. Lykilorðin eru: mæl-
anlegur árangur (Aðalsteinn Eiríksson 1995:71).
I þessu fyrirkomulagi má greina hugmyndir um samkeppni, valddreifingu og
aukið sjálfræði sem talið er geta aukið gæði, skilvirkni og árangur í skólastarfi.
Mikilvægt er að sjá hvernig Kvennaskólanum tekst að vinna með þessum nýja hætti
og hvað komi til með að standa í vegi fyrir framkvæmdinni.
NIÐURLAG
Ekki verður lengur hjá því komist að meta árangur af skólastarfinu og það hefur
enga þýðingu lengur að segja að slíkt sé ekki hægt. Veruleikinn er sá að samkeppni
um fjárveitingar hefur harðnað og aukist. Skólinn verður í auknum mæli í framtíð-
inni að keppa við aðrar stofnanir um sífellt minni fjárveitingar. Eðlilegt er að spurt
sé í hvað peningarnir fara. Meira er nú talað um aukin gæði, gæðamat og gæða-
öryggi, sérstaklega í þjónustu- og framleiðslugreinum. Gæðahugtakið hefur fengið
ákveðna merkingu og innihald í þessum starfsgreinum. Mikilvægt er því að velta
fyrir sér hvort og þá hvernig nota megi hugtakið í skólastarfi. I iðnaði þýðir gæða-
starf að reynt er að halda sig við skilgreindar kröfur og staðla. Gæðaöryggi byggir á
öllum tiltækum ráðum til að tryggja að gæðakröfur standist.
Innan skólans verður að nálgast gæðahugtakið með því að finna þau viðmið
(gæðavísa) sem við getum sameinast um að kalla gæðamenntun þannig að mögu-
73