Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1938, Blaðsíða 57
Önnur er sú, að draga sem mest úr viðkomu
hin n a vangefnu (ú t rý m i n g);
hin sú, að auka sem mesl má vcrða viðkomu
hin n a b e t u r g e f n u í h v e r ri k y n s1ó ð (úrvaln-
i n g, m a n n r æ k t).
Fækkun eða útrýming Jiinna vangefnu er ekki aðalatriðið.
En þó er það næsta þýðingarmikið, að girt sé eftir mætti
fvrir það, að gegg.jað fólk og fáráðlingar, léttúðugt fólk og
viljalaust, afbrotamenn og vændiskonur og annað misindis-
fólk, sem í fullkomnu álivrgðar- og hugsunarleysi er gjarnt
á að lilaða niður börnum, geti sér afkvæmi. Vönun á slíku
fólki er gagngerðasta ráðstöfunin og nú víða lögleidd, og
þarf ekki nenia litla aðgerð á karlniönnum, sem i engu heftir
samfarir þeirra, en girðir fvrir barneignir, til þessa, og er
benni því víða beitt með Ijúfu samþvkki þeirra. Annað er,
að einangra slíkt fólk á bæluiii og á vinnustöðvum, en það
kemur oft að litlu gagni, því að sliku fólki er iðulega lileypt
þaðan út aftur amiað veifið, og tekur það þá upp aftur sitt
fyrra, ábyrgðarlausa líferni. Þriðja ráðið er að reyna að
laka fvrir bjónabönd sálsjúkra niaiina og þeirra, er þjást af
arfgengum eða smitandi sjúkdómum með læknisskoðun og
læknisvottorðum. En bæði er það, að þessuni vottorðum er
ekki altaf treystandi, og svo liitt, að nienn geta getið sér af-
kvæmi utan bjónabands. Gagngerðasta ráðstöfunin væri
auðvitað, ef menn vfirleitt revndu að forðast boldlegt sam-
neyti við slíkt fólk og að það fengi þann stimpil á sig í al-
menningsálitinu, að við það væri ekkert eigandi. En það
á sjálfsagt langt í land, enda ekki auðvelt að greina sauðina
frá böfrunum.
Iiitt er aðalatriðið, að binir heilbrigðari, duglegri og betur
gefnu geli sér sem flest afkvæmi og fleiri en liinir, því að
þá er að mestu girt fyrir úrkynjun kynslóðanna.
Nú væri beinl undaneldi, eins og P1 a l ó á sínum tima
gerði ráð fyrir í riti sínu „Ríkinu“, undan mestu mannkosta-
mönnuniun, beinasta ráðið. En gegn slíku undaneldi á mönn-
um niyndu trú, siðir og aimenningsálit risa, enda ekki öruggt,
því að ýmsir kyngallar geta leynzt jafnvel með hinuni beztu
og hraustustu. En liinu er unnt að stuðla að með ýmsu móti,
að heilbrigt fólk og duglegt og vel gefið nái frekar sanian
en beilsuveill fólk og úr sér gengið, að maður nefni nú ekki
ýmsar vanmeta-skepnur úr æðri og lægri stéttum. Og eitt er
þáð, sem liinir dugmeiri og betur gefnu æltu alveg að leggja