Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1938, Page 120

118
að og fá hann svo til að keppa einhuga að því marki. Nefn-
ist þetta göfgun hvata (sublimation).
Hér skal nú ekki nánar að því vikið, í hverju þessi sál-
könnun er fólgin, en látið nægja að vísa til sálfræðilegra rita
um það efni.1 2) En hafist upp á liinni bældu hugð og því eða
þeim „andlegu slysum“, sem urðu þess valdandi, að hún var
hæld, hverfa sefasýkiseinkennin, og maðurinn öðlast allan
færleik sinn og starfsþrótt aftur og er þess albúinn að byrja
nýtt líf. Hafi hann t. d. einhverra hluta vegna bælt kynhvöt
sina, sem oft vill verða, getur hann snúið henni upp í ást
á maka og börnum, umhyggju fvrir sjúkum og' særðum, ásl
á listum eða vísindum eða trú á einhverjar hugsjónir, er
hann síðar vinnur að með einhug og festu. Hann er þá ekki
lengur tvískiptur eða margskiptur í eðli sinu, heldur ein-
beittur og einhuga. Stundum næst þetta sama með meira
eða minna snöggum sinnaskiptum, eins og t. d., er Páll post-
uli, er liann hafði sigrazt á sinni vondu samvizku og starf-
rænu blindu, snerist skyndilega til kristinnar trúar og tók
að boða liana upp frá því.-) Þvi liafa merkir sálsýkisfræð-
ingar mælt með trúnni bæði sem læknislyfi andlegra meina
og sem orkugjafa, fyrir þann sannfæringarkraft og öryggi.
er hún einatt veitir.
C. C. J u n g i Zúrich og aðrir sálkönnuðir hafa nú hent
á, að sálkönnunin sjálf og sú sálargrennslan, sem hún væri
fólgin í, bæði í dáleiðslu, draumum og vöku, væri aðeins bvrj-
unarstig lækninganna til þess að komast að undirrót og
orsökum þessara sálarmeina. En hin eiginlega lækning væri
fólgin í uppeldi til nýs lífs og í samhæfingu allra
sálarafla (Poychosynthese) til þróttmeira, æðra lífs.
Lífsviljinn (libido) væri eins og tvískiptur eða margskiptur
í sefasýkinni og þar væri hver hvötin uppi á móti annarri
og reyndi að halda hinni niðri, — þar af þróttleysið og
viljaleysið —, en ef unnt væri að fá hið æðra og óæðra sjálf
til þess ásamt eðlisgerð mannsins að fallast nokkurn
veginn í faðma, og ef unnt væri að tendra áliuga mannsins
á einhverri æðri, göfugri lífshugsjón, er liann vildi lifa
og starfa fyrir, þá væru hin óæðri sálaröfl mannsins, sem
til þessa hefði verið drepið i dróma dulvitundarinnar, leyst
úr læðingi og maðurinn yrði aftur allra starfskrafla sinna
1) Sbr. Almenna sálarfræði, 1938, 28. og 30. kafla.
2) Postulasagan, 9. kap.