Morgunn - 01.12.1971, Síða 44
122
MORGUNN
október 1936, var Ingeborg lótin laus úr fangelsi. Og þann 7.
júlí 1937 var endanlegur dómur birtur. Samkvæmt honum
var það fullkomlega sannað, að miðillinn gæti ekki í vakandi
ástandi hafa vitað um spá sína um lát föður sins, sem hún
hafði komið fram með í transástandi.
Að spáin skyldi rætast, var útskýrt sem náttúrlegt fyrir-
brigði, og hefði stafað af gagnkvæmum sefjunaráhrifum
sem hefðu átt sér stað með þeim hætti, að dauðahugmyndirn-
ar og dauðahugboðin, sem dómarinn sjálfur kynni að hafa
haft, hefðu komið aftur til hans gegn um dóttur hans í transi,
en það hefði aftur á móti haft þau áhrif á dómarann, að hann
ekki einungis hefði verið viðbúinn, heldur jafnvel greitt götu
þess, að hann kynni að deyja. Til dæmis með því að synda
of langt. Virðist þessi skýring engu síður dularfull en spá-
dómsgáfa frú Ingeborg.
Niðurstaða dómsins í sambandi við siðræna kosti miðilsins
var mjög vilhöll og í réttu samræmi við eðliskost hennar, eins
og móðir hennar hafði lýst henni í hinzta bréfi sínu.
En hvað sem þessu leið, þá varð samt ein afleiðing þessarar
neikvæðu niðurstöðu um raunveruleika sálrænna fyrirbrigða
sú, að Norska sálarrannsóknafélagið varð að láta starfsemi
sina falla niður í mörg ár. En á hinn bóginn varð þetta mjög
mikilvæg lexía fyrir forystumenn félagsins í sambandi við
meðferð sálarrannsóknamála og aðferðir.
Niðurstaða prófessors Þorsteins Wereide varð þessi:
Furðulegustu fyrirbærum, sem fram koma við sálarrann-
sóknir ætti ekki að segja frá opinberlega. Um þau ætti ein-
ungis að skrifa skýrslur og ræða í þröngan lióp þeirra manna
og kvenna, sem hafa til að bera það andlega jafnvægi, og þann
heimspekilega og siðferðilega þroska, sem nauðsynlegur er til
þess að íhuga slik fyrirbæri af nokkru viti.
Ef þessari meginreglu hefði verið beitt í þau sjötíu eða átta-
tíu ár, sem liðin eru síðan sálarrannsóknir hófust á vísinda-
legan hátt, þá hygg ég það vafalaust, að framfarir í þessum
efnum hefði verið hraðari en raun hefur á orðið.
Við þessa frásögn hef ég engu að bæta, öðru en því, að á