Saga - 1968, Blaðsíða 14
10
ODD DIDRIKSEN
inni“. „Ég hef aldrei skrifað neitt fyrr, sem svo margir
menn víðs vegar um land . . . hafi svo ört og ótvírætt lýst
ánægju yfir og tjáð sig samdóma." Þetta hefur sannfært
hann um, „áð sé nokkur skoðun í nokkru máli almenn
á Islandi, þá sé það óskin um sldlnaö við Danmörku.“1)
í apríl 1889 skýrir Jón Ólafsson frá því, að verið sé að
safna undirskriftum um land allt undir ávarp til Alþingis.
1 ávarpinu segir, að „eftir því sem sambúð vorri við ina
dönsku stjórn hagar, sé þjóðinni ekkert æskilegra en að
öllu stjórnarsambandi íslands við Danmörku gæti sem
bráðast orðið lokið á löglegan hátt, þar eð samband þetta
nú er að eins til niðurdreps þjóðfélagi voru í öllu tilliti."
Undirskrifendur „fela öruggir þinginu, hvert tillit það
vill taka til þessarar skoðunar við meðferð stjórnarskrár-
málsins“. Jón Ólafsson hvetur menn til að undirskrifa og
senda honum eða Fjallkonunni ávarpið.2) Síðar vildi Jón
hvorki kannast við að hafa skrifað „ávörpin", greitt prent-
kostnað af þeim eða verið hvatamaður að þeim.3 4) En víst
er áð minnsta kosti um það, að hann hóf fyrstur manna
umræður um málið. Svo síðla sem 22. júlí hafði aðeins verið
skilað ávörpum úr Þingeyjarsýslum og Múlasýslum. Fleiri
bættust við um sumarið, „langfjölmennast þó úr Múla-
sýslunum og Þingeyjarsýslunum“.J-) Til skýringar á því, að
málið fékk ekki betri undirtektir, bendir Jón Ólafsson á,
að ávörpin hafi ekki verið send um allt landið og að „Bene-
diktssinnar og Þjóðviljans réru gegn ávörpunum“. At-
hyglisvert þótti honum, „að ekki svo fáir danskir menn
hér búsettir rituðu undir þau.“ 5 6) Augljóst er, áð hér hafði
Jón Ólafsson beitt sér fyrir máli, sem að vísu átti nokkru
fylgi að fagna, en fæstir kusu þó heldur að styðja en end-
urskoðun stjórnarskrárinnar.0)
1) Fjallkonan 17/4 ’89; auðkennt þar.
2) Sama blað.
3) Sama blað 10/10 ’89; sbr. 8/5 ’89.
4) Sama blað.
5) Sama blað, auðkennt þar.
6) Páll Briem gerði ráð fyrir, að „aðskilnaðarhugmyndin" mundi