Saga


Saga - 1968, Blaðsíða 82

Saga - 1968, Blaðsíða 82
78 ODD DIDHIKSEN des Parlamentarismus nicht einheitlich war. Wáhrend Páll Briem und Jón A. Hjaltalín, der fiihrende Mann unter den königlichen Abgeord- neten wáhrend der Kompromissverhandlungen, fur beide Kammern Gleichberechtigung forderten, betonte Jón Ölafsson, dass die Zweite Kammer („neðri deild") eine Vorrangstellung einzunehmen habe. Den Verzicht auf das unbedingte Verbot provisorischer Finanzgesetze sieht der Verfasser als ein wichtiges Glied der Kompromisspolitik von 1889 an und deutet diesen Verzicht als Ausdruck einer Politik der kleinen Schritte. Die Idealforderungen wurden auf unbestimmte Zeit ver- schoben, um soviel Selbstándigkeit zu gewinnen, wie unter den in Dáne- mark herrschenden Verháltnissen möglich war. Die offene Vorberei- tung des parlamentarischen Regierungssystems gab man auf und be- gniigte sich mit einem Erste-Kammer-„Parlamentarismus“, der offen- sichtlich dem in Dánemark herrschenden System entsprach. Allerdings hatte man sich gegen die Ubertragung dánischer Zustánde durch die Bestimmungen gegen provisorische Gesetzgebung geschiitzt. Die Mög- lichkeit eines islándischen „Provisorismus" war dadurch ausgeschlos- sen worden. „Der Kompromiss", der auf dem Althing von 1889 nicht zu ende diskutiert worden war, fiihrte in der Zeit zwischen den Thingversamm- lungen zu einer heftigen öffentlichen Auseinandersetzung. Da die Kompromissanhánger die Reykjaviker Zeitungen nahezu allein be- herrschten, hatten sie einen sehr starken Riickhalt in der Presse. Das Hauptorgan der Gegner des „Kompromisses" war Skúli Thoroddsens Blatt „Þjóðviljinn" in Isafjörður. Es lehnte den „Kompromiss" vor allem deshalb ab, weil er einer parlamentarischen Regierung im Wege stand. Auf der anderen Seite stand „lsafold“, dessen Redakteur, Björn Jónsson, sich erst nach einigem Zögern dem „Kompromiss" anschloss. Gleichzeitig trat Björn Jónsson aber auch eindeutig fiir eine parla- mentarische Regierung ein. Er wunschte aus diesem Grund eine weniger konservative Erste Kammer. Das Wort Parlamentarismus („þingræði") tauchte in der Diskussion jetzt viel háufiger auf als fruher. Es wurde sowohl von den „Kompromisslern" als auch von ihren Gegnern benutzt. Allerdings war die Bedeutung dieses Begriffs oft recht unklar. Dennoch wird deutlich sichtbar: ein Politiker, der die Verfassungsfrage diskutieren wollte, konnte die Forderung nach Parlamentarismus kaum mehr ubergehen. Benedikt Sveinsson, der sich noch 1887 scharf von jeder Gleichsetzung des islándischen Ver- fassungskampfes mit dem gleichzeitigen dánischen distanziert hatte, bekannte 1890, dass Parlamentarismus das gemeinsame Ziel der Dánen und der Islánder sei. Doch bestritt er auch jetzt noch die Notwendig- keit besonderer konstitutioneller Garantien fur die parlamentarische Regierungsform — wie z. B. das Verbot provisorischer Finanzgesetze. Die Bewilligungsverweigerung bezog er also nicht als áusserstes politisch-parlamentarisches Machtmittel in seine Uberlegungen ein- Dagegen trat er eifrig fiir konservative Kautelen — wie das Zwei- kammersystem — ein und zeigte deutlich, dass er unter Parlamenta- rismus keineswegs eine parteigebundene Majoritátsregierung verstand.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174

x

Saga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Saga
https://timarit.is/publication/775

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.