Uppeldi og menntun - 01.01.2010, Side 105

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 19(1–2)/2010 105
H Ja lt i J Ó n Sv e i n S So n o g Bö r KU r H a n S en
bóginn er umhugsunarvert hvort og þá hvað hefði verið unnt að gera til þess að vekja
áhuga þeirra og létta þeim baráttuna.
Athyglisvert er að þeir þátttakendur sem áttu við ofvirkni og athyglisbrest að
stríða sem börn og unglingar voru enn að glíma við þau einkenni við 22 ára aldur. Þá
dreymdi engu að síður um að geta lært eitthvað og að komast áfram í lífinu.
Ég fór til geðlæknis upp á spítala fyrir svona einu og hálfu ári síðan. Hann sagði mér
frá þessum áráttu-þráhyggjukvíða. Þetta kemur í bylgjum. Þeir létu mig á lyf, sem ég
varð bara ruglaðri af og hætti bara sjálfur, ég fann að ég var að breytast mikið. Þannig
að þeir létu mig á önnur lyf og þau urðu eins. Ég ákvað bara sjálfur að prufa að hætta
þessu. Síðan ég fékk að vita hvað þetta var og þeir gerðu mér aðeins grein fyrir þessu,
þá hef ég svona náð að bæla þetta niður og náð stjórn á þessu. Ég næ miklu meiri
stjórn á þessu heldur en ég gerði. Svo um leið og ég fæ einhverjar ranghugmyndir þá
bæli ég þetta bara niður. Ég er náttúrlega núna að fara í meiraprófið. Svo finnst mér
vera mikið af skemmtilegum námskeiðum hjá SÍMEY. Mig langar að prófa það. Mér
finnst þetta dálítið dýrt.
Það hefur greinilega komið fram að þó svo að þeir einstaklingar sem hér um ræðir hafi
ekki haft hugmynd um hvað þeir vildu eða á hverju þeir höfðu áhuga þegar þeir luku
grunnskóla eða hættu námi í VMA, þá hafa þeir allir skoðanir á því við 22 ára aldur
þegar rætt var við þá í þágu þessarar rannsóknar.
umræða
Hvað skilur á milli feigs og ófeigs?
Það er Verkmenntaskólanum á Akureyri mikilvægt að fá svör við þeim spurningum
sem leitað var svara við með viðtölum við þessa tíu einstaklinga en rannsóknarspurn-
ingin var sú hvers vegna sumir illa staddir nemendur hætta í skólanum á meðan aðrir
halda áfram. Einkum var gerð tilraun til að fá vísbendingar um það hvort skipuleggja
beri námið og móttöku þessara nemenda á annan hátt og þá hvernig. Í ljós hafði komið
að um 60% þeirra nemenda sem komið höfðu inn á Almenna námsbraut, eða AN1,
höfðu hætt í skólanum. Þetta benti til þess að þau úrræði sem sérstaklega höfðu verið
skipulögð með þarfir þessa hóps í huga hefðu ekki gefist nægilega vel. Þá var spennandi
að kanna hvort niðurstöður myndu sýna fram á að aðrir þættir en þeir sem að skól-
anum lúta hefðu haft áhrif ýmist til góðs eða ills. Af þeim sökum er brýnt að bera saman
reynslu þeirra sem hætta og hinna sem halda áfram og ljúka námi eða stefna að því.
Stjórnendur skólans töldu lítið sjálfstraust, brotna sjálfsmynd og lítinn áhuga á
frekara námi einkenna marga þessara nemenda við upphaf veru þeirra í VMA. Með
það í huga voru gerðar sérstakar ráðstafanir um leið og ný aðalnámskrá leit dagsins
ljós árið 1999 og skólum var gefið verulegt frelsi til þess að skipuleggja almenna náms-
braut sem svo var nefnd. Þegar undirbúningur hófst að þeirri rannsókn sem hér er
til umfjöllunar þóttu hugmyndir Bandura og fleiri fræðimanna um trú á eigin færni í
námi og hvata til náms koma heim og saman við þetta knýjandi viðfangsefni. Af þeim