Uppeldi og menntun - 01.01.2010, Síða 173

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 19(1–2)/2010 173
i n g i rú n a r e ðva r ðS So n o g g U ð m U n d U r K r i S t Já n ÓS K a rS S o n
ættingja. Þessar niðurstöður eru mjög í anda niðurstaðna fyrri rannsókna á braut-
skráðum nemendum frá HA og HÍ (Ingi Rúnar Eðvarðsson, 2009).
Önnur rannsóknarspurningin hljóðaði svo: Hvaða áhrif hefur aldur einstaklinga á
val á námssviði? Eldri nemendur völdu háskóla oftar vegna þess að hann bauð upp á
fjarnám, en yngri nemendur vegna búsetu fjölskyldu og ættingja. Hvað næstu rann-
sóknarspurningu varðar, um áhrif námsformsins, eru niðurstöður mjög svipaðar. Fjar-
nemar velja háskóla frekar vegna möguleika á fjarnámi og vegna þess að félagar hafa
valið þennan skóla, en staðarnemar velja háskóla vegna búsetu fjölskyldu og ættingja.
Það að fjarnemar skuli velja sér háskóla fyrst og síðan námssvið gæti stutt þá tilgátu
Jóns Torfa Jónassonar (2005) að háskólanemendur séu fyrst og fremst að sækjast eftir
viðurkenndu vottorði um að þeir hafi lokið háskólanámi. Fjarlægð frá háskóla virðist
hafa mikil áhrif, sem sjá má á því hversu mikið vægi fjarnemar gefa þeim þætti að
HA bjóði upp á námsbrautir í fjarnámi. Það er í samræmi við rannsóknarniðurstöður
Kjellströms og Regnérs (1999) og Jepsens og Montgomerys (2009).
Lokaspurningin í inngangi var hvort hjúkrunarfræðingar tilgreindu aðra þætti
við val á námssviði en kennarar og viðskiptafræðingar. Hjúkrunarfræðingar völdu
HA frekar en aðrir hópar vegna áhugaverðs náms, gæða náms og ímyndar háskóla.
Fjarnám höfðaði meira til viðskiptafræðinga og leikskólakennara en annarra hópa. Þá
lögðu leikskólakennarar meiri áherslu á ímynd Akureyrar sem skólabæjar, og leik-
skólakennarar og hjúkrunarfræðingar vega meðmæli með skólanum þyngra en aðrir
hópar.
Þessar niðurstöður segja að áhugavert námsframboð er afar mikilvægt þegar nem-
endur velja sér háskóla. Það virðist hafa afgerandi áhrif þegar endanlegt val á háskóla
blasir við. Því þarf að fara varlega í því að skera niður námsframboð. En hér bætast við
gæði náms og ímynd skólans. Markaðs- og gæðastarf, auk ímyndarsköpunar, er þannig
mikilvægt fyrir íslenska háskóla samkvæmt þessum niðurstöðum. Einnig er ljóst að
fjarnám höfðar mjög til þeirra sem búa utan Akureyrar. Af því má ráða að mikilvægt
er fyrir HA að bjóða áfram upp á fjarnám.
Kynjamunur er nokkur þegar kemur að vali á háskóla þar sem konur skoða frekar
en karlar áhugavert nám í boði, ímynd háskóla og gæði náms. Þar sem meirihluti
stúdenta í íslenskum háskólum er konur gætu þessir þættir haft áhrif á skipulag náms
og kynningarstarf háskóla. Það á einkanlega við um starfstengt nám, sem þessi rann-
sókn fjallar um.
Eldri nemendur leggja meiri áherslu á fjarnám en yngri nemendur, en þeir síðar-
nefndu leggja ríkari áherslu á búsetu foreldra og ættingja, og líklega stúdentahúsnæði.
Háskólar gætu nýtt sér slíkar upplýsingar til að höfða til ólíkra markhópa meðal nem-
enda.
Niðurstöður varðandi viðhorf og væntingar ólíkra fagstétta eru mjög áhugaverðar
þegar hugað er að kynningu á námsframboði. Þannig virðast hjúkrunarfræðingar leggja
mjög mikið upp úr áhuga á námsgrein, gæðum náms og ímynd háskóla. Leikskóla-
kennarar nefna svipaða þætti þegar kemur að vali á námssviði. Þetta gætu háskóla-
deildir nýtt sér í kynningu á námsframboði og vísað þannig til viðhorfsmælinga
meðal nemenda og úttektarskýrslna á námi. Viðskiptafræðingar og leikskólakennarar