Íslenzk tunga - 01.01.1965, Blaðsíða 30
28
GUNNAR KARLSSON
ritinu Papp. fol. nr. 58 í Konunglega bókasafninu í Stokkhólmi, en
það er ritað 1690. A bl. lr stendur þetta: „Jnlefvererat 13 Februar:
1690 denna Saga skrifven pá 32 arck.“ En á bl. 128v í handritinu
stendur: „Endir Trojumanna Spgu J.W.S.“ Ritari þessa handrits,
sem þarna skammstafar nafn sitt, J.W.S., mun vera Jón Vigfússon,
sem ritað hefur ýmis handrit í sænskum söfnum. Orðið, þar sem
ritað er kv fyrir hv, er lýsingarorðið hvass í þessu samhengi: „Aiax
leggr igegnum hann. med huossu suerdi.“ En í orðamun úr áður-
nefndu handriti stendur kvossu. Dæmið er i Trójumanna sögu, og
kemur þetta fram í nýjustu útgáfu sögunnar.28
Ekki verða fundin önnur dæmi um þess konar rithátt í handritinu,
og segir útgefandi sögunnar, Jonna Louis-Jensen, um þetta atriði,
að dæmið sé „unparalleled in any known source as old as this and
can hardly be anything else than a scribal error.“20 Það er hæpið
að segja engin dæmi þekkt um þetta atriði frá svipuðum tíma, og
að sjálfsögðu hljóta að vakna ákveðnar grunsemdir um, að ritari
hafi haft Æn-framburð, úr því að þetta flaut úr penna hans. Jón
Vigfússon hefur ekki haft sérstakt orð á sér fyrir nákvæmni í
skrift,30 en Jonna Louis-Jensen segir, að hann sé hvorki betri né
verri en íslenzkir skrifarar yfirleitt á þeirri tíð. Hún segir um
hann: „He makes no attempt to reproduce his exemplar letter for
letter hut uses his own orthography and inflexions.“31 Ef Jón hefði
verið samvizkusamur skrifari, hefði líklega hvergi komið fram kv
fyrir hv, því að ólíklegt er, að svo hafi staðið í forriti hans, bók
Orms Snorrasonar, sem nú er glötuð.32
3.32. En hvernig kemur Jón Vigfússon heim við þá tilgátu, að
breytingin eigi upptök sín á Miðnorðurlandi? Eina vitneskjan, sem
hægt er að hafa um heimkynni hans af handritinu að Trójumanna
28 Trójumanna saga. Edited by Jonna Louis-Jensen (Editiones Amamagnæ-
anæ. Series A, vol. 8; IJafniæ 1963), 129° og xxi.
29 Trójumanna saga, xxii.
80 Islendzk œventyri. Islandische Legenden Novellen und Miirchen heraus-
gegeben von Ilugo Gering I (Halle 1882), xxix.
31 Trójumanna saga, xxi.
32 Trójumanna saga, xi—xv.