Íslenzk tunga - 01.01.1965, Qupperneq 89

AUÐHOF
87
(en vitaskuld ólík sérhljóð í rótaratkvæði síðari liðar). Ekkert
dæmi er aflur á móti um nf.-þf. flt., þar sem endingar orðanna hefðu
verið ólíkar og orðmyndirnar því ótvíræðar. Hvort ofangreind fjög-
ur dæmi séu beygingarmyndir af sérstöku orði, auðhóf, veltur því
eingöngu á táknun rótarsérhljóðsins í síðari lið orðsins, þ. e. hvort
óhj ákvæmilegt sé að líta svo á, að ‘o’ tákni þar ó. Svar fæst ekki á
annan hátt en með því að athuga þau atriði í stafsetningu brotanna
tveggja, er þetta varða.
AM 655 IV 4° stendur á fornlegra stigi að því leyti, að gerður er
í því greinarmunur á o og 0, sem skrifari hins brotsins hefur senni-
lega ekki gert. Bæði stutt 0 og langt (hér ritað œ, svo sem tíðkast í
samræmdri stafsetningu) eru ýmist táknuð með ‘0’ eða ‘o’; sbr. stutt
0 í ‘gorir’ í tilvitnuninni hér að framan.3 Fyrir œ koma báðir þessir
stafir fyrir, en ‘0’ er þó um það bil fjórum sinnum tíðara en ‘o’ (ef
sleppt er dæmunum um auðhóf). Dæmi um báða rithættina koma
fyrir í eftirfarandi tilvitnunum (lvl6—19): Siluesíer svaraþi . . .
cristr er oss eN 0rÍN oc kollo uer nu a hann af ollo hiarta oc melom
Si;a Ris up þu drottin. oc dom of sok þina. Ahiathar gvþingr toc þa
til mals. Valt prophete sagþi þeíta i psalmi[.] Tacþu d0mi af þino/n
bocom en eigi af orurn bocom; sbr. og lv6—-7: . . .scili hvat her er
melt eþa dómt; ‘domt’ fyrir dœmt lr50. Skrifari þessa handrits hefur
því notað ‘o’ ekki aðeins fyrir o og ó, heldur einnig fyrir 0 og œ,
svo og o, bæði stutt og langt. í AM 655 V 4° er ‘o’ einnig notað fyrir
œ, meira að segja miklu oftar en í 655 IV (í næstum þremur dæm-
um af hverjum fjórum um œ); endranær er œ ritað ‘0’ eða ‘9’.4
í báðum þessum brotum er þannig venja að setja ‘o’ fyrir œ, og geta
því ritmyndirnar ‘auþhofom, auþhofa’ staðið fyrir auðhœfum, auð-
3 Auk þess er eitt dæmi um ‘ev’ fyrir 0, evngva lr35.
4 Þessi síffastnefnda ritvenja varff til við samruna g og 0. Sú breyting gerff-
ist þannig, aff g, sem var uppmælt, kringt, opið hljóð, varð frammælt og rann
saman við 0. Af því leiddi, að bókstafirnir ‘9’ og ‘p’, er höfðu haft ólíkt hljóð-
gildi, urðu jafngildir; eftir hreytinguna var hægt að nota hvorn, sem var, til
að tókna bæði stutta hljóðið (livort sem það var g eða 0 að uppruna) og langa
hljóðið tilsvarandi, œ. Af notkun ‘g’-s fyrir œ má því draga þá ályktun, að
skrifarinn hafi ekki gert greinarmun á stuttu g og 0.